جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در اسلام

طبق آیات قرآن کریم، مسلمانان بهترین امّتی هستند که در بین جوامع بشری ظاهر شدند و آنچه آنها را برتری داده، این است که امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند. جالب اینجاست که بحث امر ‌به‌ معروف و نهی‌ از ‌منکر از نظر ابواب فقه، در کتاب‌العبادات قرار دارد. این نکته‌ی بسیار ظریفی است که امر ‌به‌ معروف و نهی‌ از ‌منکر و جهاد، یعنی اجتماعی‌ترین، سیاسی‌ترین و نظامی‌ترین بحث‌های اسلام در کتاب‌العبادات است! یعنی گمان نکن عبادت آن است که در گوشه‌ی مسجد یا خانقاه، مشغول عبادت شوی! درست نگاه کن و عبادت واقعی خدا و تصویر کامل عبادت را ببین! لذا اگر اهل عبادتیم و می‌خواهیم عبادت کنیم، بدانیم که برترین عبادت امر ‌به‌ معروف و نهی‌ از ‌منکر و جهاد فی سبیل‌الله است.

لوح محفوظ به این معناست که هر چه در عالم واقع می شود، قبلاً در علم خدا وجود داشته است و خدا می دانسته که چه خواهد شد. اینجا ممکن است این سؤال مطرح شود که اگرخدا همه چیز را از قبل می دانسته و همه چیز در لوح محفوظ آورده شده است، آیا قائل شدن اختیار برای انسان معنا دارد؟ به عبارت دیگر اختیار انسان و علم ازلی خداوند با هم در تضاد نیستند؟        

وظایف شیعیان در عصر غیبت به دو دسته عمومی و خاص، قابل تفکیک است. وظایف عمومی شیعیان در زمان غیبت، مانند وظیفه ی آنها در زمان حضور بقیه ی امامان معصوم علیهم السلام، است. در زمینه ی وظایفشان نسبت به شخص امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف، می توان به مواردی همچون کسب معرفت و آگاهی، محبت و عشق واقعی،دعا، صدقه دادن جهت سلامتی حضرت و... 

امام هادی علیه السّلام در حدیثی نورانی می فرمایند: " اِنَّ اللهَ جَعَلَ الدّنیا دارَ بلوی وَ الآخرةَ دارَ عُقبی وَ جَعَلَ بَلوَی الدّنیا لِثوابِ الآخرةِ سَبَباً وَ ثوابَ الآخرةِ مِن بَلوَی الدّنیا عَوِضاً " خدای متعال دنیا را دار ابتلاء و گرفتاری قرار داد تا تصویر ما درباره ی دنیا محلّی برای استراحت نباشد. تصحیح تعریف ما راجع به دنیا، انتظار و توقع ما را از حوادث دنیوی تغییر می دهد؛ اگر اتّفاق دشوار، تلخ و سختی پیش آید، خلاف توقع مان نخواهد بود و دچار یأس و افسردگی نمی شویم. در دنیا با هرچه سختی و دشواری مواجه شویم، بی هدف، تصادفی و اتّفاقی نبوده و از پیش تعیین شده است. نوع حادثه هایی که برای ما پیش می آید با حکمت و علم الهی، دقیق تشخیص داده شده که ما به چه چیز نیاز داریم؛ میزان و شدّت حوادث نیز دقیق تعیین شده است.      

گاهی این سؤال پیش می آید که در قیامت قضاوت با عقل است یا عشق؟ در حدیث مشهوری از پیامبر اکرم- صلی الله علیه و آله- نقل شده است: « یا علی انت قسیم الجنة و النار یوم القیامة ». ای علی تو در روز قیامت تقسیم کننده بهشت و جهنم هستی. از این حدیث معلوم می شود که قسیم جنت و نار، ولایت است و ولایت هم عشق است. سلطان هستی، عشق است و سلطان وجود، دل.. در مورد حضرت بقیة الله- عج الله تعالی فرجه الشریف- گفته می شود: قلب عالم امکان، نه عقل عالم امکان...

خوف و رجا آثار و برکات بسیاری برای سالک به ارمغان می آورد. این ثمرات را به دو گروه آثاری که هریک جداگانه در پی دارند و آثاری که وجود توأمان آنها در پی می آورد، می توان تقسیم کرد.

۹۳/۰۹/۰۲

همه ی انبیا و اولیا تقلا کردند که خدا را دوست بدارند. امّا پیامبر ما صلی الله علیه و آله از همان اوّل لنگ انداخت و گفت: کوچک نمی تواند بزرگ را دوست بدارد؛ لذا من نمی توانم خدا را دوست بدارم. خداوند فرمود: حالا که این را درک کردی و اقرار نمودی، من تو را دوست می دارم و تو حبیب منی. پیامبراکرم صلی الله علیه و آله هم به ما فرمود: " شما هم از من تبعیت کنید تا خدا شما را هم دوست بدارد" .  

اسم آن بزرگوار محمّد و لقب مشهور ایشان جواد و تقی است. پس از شهادت امام رضا علیه السّلام، در سال ۲۰۳ هجری قمری مقام امامت به فرزند ارجمندش، جواد الائمّه علیه السّلام انتقال یافت. مأمون برای اینکه امام جواد علیه السّلام را بیشتر تحت کنترل داشته باشد، دخترش ام ّالفضل را به عقد حضرت درآورد و شهادت آن بزرگوار به دستور معتصم عباسی، به دست امّ الفضل در آخر ماه ذی القعده ی سال ۲۲۰ هجری قمری واقع شد.

یکی دیگر از آداب نماز در حوزه ی قرائت قرآن، و قبل از اینکه فرد شروع به خواندن آیات قرآن نماید، تسمیه است. ادبِ بعد از استعاذه، گفتن " بسم الله الرحمن الرحیم" است که اصطلاحاً به آن تسمیه گفته می شود؛ یعنی نام بردن. " بسم الله الرحمن الرحیم" کلید ورود به دنیا و جهان قرآن کریم است که بدون این کلید در به روی شخص بسته است.   

روز عرفه از اعیاد عظیمه است؛ اگرچه به اسم عید نامیده نشده است و روزی است که حق تعالی بندگان خویش را به عبادت و طاعت خود خوانده و موائد جود و احسان خود را برای ایشان گسترانیده است. از جمله دعاهایی که خواندنش در روز عرفه سفارش شده است، دعای معروف سالار شهیدان، امام حسین علیه السّلام است که از محتوای بسیار با ارزش و بی نظیری برخوردار است...