طبق بسیاری از منابع موثّق تاریخی شیعه و تواریخ اهل سنّت، خلیفه دوم، صبح روز بیست و ششم ماه ذی الحجه، به دست پیروز نهاوندی که غلامی ایرانی ملقّب به ابولؤلؤ بود، در مسجد النّبی مورد ضربات خنجر قرار گرفت و همان روز یا چند روز بعد درگذشت. اغلب علمای متقدّم شیعه مثل شیخ مفید(ره)، بر اینکه تاریخ مرگ عمر در ماه ذی الحجه است نه ربیع الاول، تأکید دارند. ابن ادریس حلّی(صاحب سرائر) درباره­ی تاریخ نهم ربیع می گوید: هر کس بپندارد عمر در تاریخ نهم ربیع کشته شده، به اجماع صاحبان کتب تاریخ، در اشتباه است.

مراسمی که در روز نهم ربیع الاوّل، عدّه ای به گمان اینکه خلیفه دوم در آن روز کشته شده است، به قصد ابراز ارادت به اهل بیت(ع) و تبرّی از دشمنان ایشان و با توجّه به ظلم هایی که عمر به دختر بزرگوار پیامبر(ص) کرد، برگزار می کنند، به لحاظ های متعدّد جای تأمّل و نقد دارد؛ زیرا در عین اهمیّت بسیار تبرّی، از یک سو بررسی های تاریخی نشان می دهد که مرگ عمر در ماه ذی الحجه بوده نه ربیع الاوّل، و از سوی دیگر، سند روایات رفع القلم که ناظر بر این ایّام مطرح می شود؛ ضعیف و از نظر قواعد حدیثی، در پایین ترین درجه ی اعتبار قرار دارد و از دیگر سو ..  

یکی از درس هایی که در عرصه ی عرفان، از مکتب عاشورا می توان آموخت، درس موحّد زیستن است. یکی از مقامات بلند عارفان راستین، نگاه موحّدانه به جهان هستی است. آنان تنها فاعل حقیقی و تنها مؤثّر واقعی در عالم را خدای متعال می دانند و مخلوقات را مجاری و مظاهر فاعلیّت حضرت حق به شمار می آورند و لذا به احدی جز خدا چشم امید نمی دوزند و اتّکا و اعتماد نمی کنند و از احدی جز خدا ترس و پروا به دل راه نمی دهند.    

به بزرگی[ مرحوم آیت الله محمد جواد انصاری همدانی(ره) ] گفتند: آیا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را می شود دید؟ ایشان فرمودند: وقتی خدا را می شود دید، امام را که مخلوق خداست، چگونه نمی شود دید؟ ما می خواهیم چیزی ببینیم. چیز غیر از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است. کسی که حضرت را دید و جمال حضرت را مشاهده کرد، دیگر چیزی نمی خواهد ببیند.  

یکی از پرسش های مهمّی که در پی بحث خیر بودن هر آنچه خداوند برای فرد پیش آورده است، مطرح می شود، در زمینه ی دعاست و سؤال این است که اگر آنچه اکنون در زندگی ما وجود دارد و آنچه در آینده پیش خواهد آمد، بهترین است، معنی دعا کردن چیست؟ دعا یعنی خدایا آنچه را هست از بین ببر و آنچه را نیست بیاور. اگر آنچه هست بهترین است و آنچه نیست به این دلیل وجود ندارد که بهترین نبوده چرا از خدا بخواهیم بهترین را ببرد و چیز بدی جایش بگذارد؟ بر این اساس دعا کردن بی معنی و بی ربط می شود...                  

یکی از اصلی ترین اهداف ازدواج، رسیدن به آرامش است.برای رسیدن به این مهم، بحث کفویت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در مسئله‌ی ازدواج دو منظر باید مورد توجه قرار گیرد: یکی وضع موجود و دیگری آرمان‌ها و آرزوهای شخص. یک فرد باید خود را از لحاظ اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، ظاهری و... به خوبی شناسایی کند و و بر اساس شناخت نقاط قوت و ضعف و سطح واقعی خود، اقدام به انتخاب همسر نماید نه صرفاٌ بر اساس چیزی‌هایی که آرزویش را دارد.   

هر گاه مؤمن طغیان کند و گل آلود شود، خداوند گودالی را سدّ راه او قرار می‌دهد تا گِل‌هایش ته نشین شود و دوباره صاف شود؛ یعنی با حوادث و ابتلائات جلوی او سد می‌زند تا زلال شود.  

یکی از معضلاتی که امروز در قشر جوان و تحصیلکرده ی جامعه ی ما وجود دارد، گرایش به سمت عرفان های انحرافی و نوعی باطنی گری است. این گرایش ها به دو دسته ی کلّی تقسیم می شوند: دسته ی اوّل، گرایش به سمت عرفان های بومی، مثل فِرَق صوفیه و دسته ی دوم، گرایش به عرفان های وارداتی است. عرفان هایی که از نقاط مختلف دنیا، در جامعه ی ما ترویج می شود چه به صورت مستقیم و از طریق طرفداران و علاقه مندان به این مکاتب عرفانی و باطنی، و چه از طریق سایت های اینترنتی و رسانه ها...    

بیشترین کاری که در طی طریق کمال از سالک الی الله برمی آید، طلب صادقانه و تمام عیار در نیل به کمالات انسانی است. طلب و خواست راستین، بی درنگ شخص را به ایجاد آمادگی در خود و فراهم آوردن مقدمات و تهیه قوا و امکانات لازم برای نیل به مقصود وا می دارد. در صورت وجود چنین طلبی خالص و تمام عیار، هر چه در مسیر سلوک برای وی پیش آید، خواه بسط و گشایش، خواه قبض و عدم موفقیت ظاهری، لازمه ی کمال و نیل او به مقصد است.

 

کسی که اهل ظاهر باشد و به تعلقات عالم ظاهر دلبسته باشد، اگر در کشمکش دنیا طلبی ها شکست بخورد؛ معلوم است که شکست خورده، اما طرف پیروز هم مغلوب است زیرا کسی که با خدعه، نیرنگ، زور، تزویر و ظلم، پیروزی به دست آورد و چیره شود، در درون از شیطان جهل و نفس شکست خورده، این فرد صورت ظاهر غالب است اما فی الواقع مغلوب است و در باطن خویش شکست خورده، هر چند که صورت ظاهرش پیروز به نظر می رسد. 

محو آثار معاصی از دو راه قابل بررسی است؛ یکی راه غیراختیاری و دیگری اختیاری. عوامل غیراختیاری مؤثّر در محو آثار معاصی، عواملی است که شخصی که مرتکب معصیت شده است، درصدد رفع آثار معصیتش برنیامده است؛ یعنی در مقام توبه و ندامت نیست و بدون اینکه کوچکترین قدمی بردارد، خود خدا دست به کار می شود.