آرامش و صبر

درس دیگری که در عرصه‌ی عرفان و اخلاق از مکتب عاشورا می‌توان آموخت، آرامش در دل طوفان حوادث و صبر در دل بلایا و مصائب است.
یکی از آثار یقین به توحید و اینکه همه‌ی امور، تحت مشیّت الهی و به دست خدای متعال است و نیز حُسن ظن و اعتماد به خدا و مقدّرات الهی، از یک سو، نیل به مقام اطمینان و آرامش در دل سهمگین‌ترین حوادث و صابر بودن و بی‌تابی نکردن و عجز نشان ندادن به هنگام مصائب است و از سوی دیگر، عدم اضطراب و تشویش نسبت به حوادث آینده و مشکلات پیشاروست. کسی که یقین دارد هیچ واقعه‌ای تصادفی رخ نمی‌دهد و تمام وقایع بر اساس مشیّت الهی واقع می‌شوند و احدی جز خدا را در این عرصه کاره‌ای نمی‌داند و معتقد است که مشیّت پروردگار همواره به وقوع رخدادهایی تعلّق می‌گیرد که خیر و به سود و مصلحت مؤمن است؛ حوادث تلخ برای او مثل داروهای شفابخش تلخ‌مزّه‌ای هستند که شخص بیمار را از بیماری و رنجوری و هلاکت و مرگ نجات می‌دهند؛ بنابراین چنین شخصی نه اندوه و افسوسی بر آنچه رخ داده خواهد خورد و نه نگرانی و تشویشی نسبت به رخدادهای آینده خواهد داشت و در دل سخت‌ترین موقعیّت‌ها از آرامش عمیقی برخوردار خواهد بود.
پیامبر اکرم صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم فرمودند: عَجِبتُ لِلمَرءِ المُسلِمِ لا یَقضِی اللهُ عَزَّوَجَل قَضاءً اِلاّ کانَ خَیراً لَهُ وَ اِن قُرِضَ بِالمَقاریضِ کانَ خیراً لَهُ وَ اِن مَلِکَ مَشارِقَ الاَرضِ وَ مَغارِبَها کانَ خَیراً لَهُ: در شگفتم از شخص مسلمان که خدای عزّوجل، چیزی را برای او مقدّر نمی‌کند مگر اینکه به سود او تمام می‌شود و اگر او را با قیچی ریزریز کنند، به سود او تمام می‌شود و اگر او را به فرمانروایی شرق و غرب عالم بگمارند، باز هم به سود او تمام خواهد شد.
چنین بینش و نگاهی باعث می‌شود که نه ترسی از آینده و نه غصّه و اندوه و حسرتی نسبت به گذشته وجود داشته باشد. همان‌طور که خداوند در قرآن کریم فرموده است: اِنَّ اَولیاءَ اللهِ لا خَوفٌ عَلَیهِم وَ لا هُم یَحزَنونَ: دوستان خدا، نه خوف و نگرانیی از آینده و نه حزن و اندوهی نسبت به گذشته دارند.  این آرامشی است که قرآن به آن اشاره کرده و فرموده است: اَلَّذینَ آمَنوا وَ تَطمَئِنُّ قُلوبُهم بِذِکرِ اللهِ، اَلا بِذِکرِ اللهِ تَطمَئِنُّ القُلوبَ: کسانی که ایمان آوردند و دلشان به یاد خدا آرامش یافت، آگاه باشید! که با یاد خداست که دل‌ها آرامش می‌یابند.  امام حسین علیه‌السّلام مظهر تامّ این آرامش و اطمینان در سهمگین‌ترین و دشوارترین موقعیت‌ها هستند.