آنچه در سرلوحة روحیّات و منش یک مدیر اسلامی قرار دارد متّقی بودن وی است؛ زیرا اگر تقوای الهی براستی شناخته شده و بدرستی مراعات گردد بی‌شک همة فضیلتهای روحی دیگری هم که مدیر باید دارا باشد حاصل خواهد بود. تقوا یعنی حالت مراقبت و خود نگهداری که فرد در عین رفتن به کام محیط‌های پرخطر، به یاری آن از افتادن به ورطه‌های هلاکت و تباهی مصون باشد. مدیر با داشتن چنین خصیصة روحی است که در عین پر مسأله بودن امر مدیریّت و وجود لغزشگاه‌های فراوان در مسیر انجام این مسؤولیّت، می‌تواند به شایستگی و سلامت از سقوط در پرتگاه‌ها و لغزش در سراشیبیهای آن مصونیّت یابد.

برخلاف آنچه برخی پنداشته‌اند، مفهوم تقوا فرار از میدان خطر نیست و در نتیجه لازمة متّقی بودن فرد این نیست که برای مصون ماندن از خطر زورگویی و دیکتاتوری یا خودخواهی و عجب یا رفاه‌جویی و راحت‌طلبی و امثال آن، از پذیرش مسؤولیّت مدیریّت شانه خالی کند. بلکه تقوا به مفهوم صحیح و اسلامی آن ایجاب می‌نماید فرد خود را به روحیّه‌ای متّصف نماید که همچون رزمنده‌ای شود که با ساختن سنگر و خاکریز و کانال، در عین پیشروی به سوی دشمن و رفتن در دل خطرات، خود را از تیر دشمن مصون می‌سازد و حفظ می‌کند. این تقوا که از ایمان عمیق و مستحکم و از توجّه مستمرّ به ذات اقدس الهی و خود را در محضر

و منظر خداوند دیدن حاصل می‌شود، به مدیر روشن‌بینی و قدرت تشخیصی می‌بخشد که بر سر دو راهیها به روشنی مسیر صحیح را از راه‌های نادرست تمیز می‌دهد و دچار اشتباه در تصمیم‌گیری نمی‌شود. از سوی دیگر تقوای مدیر سبب می‌شود که هرگز در کار خود به بن‌بست نرسد و درها به رویش بسته نشوند. بنابراین به روشنی می‌توان قضاوت نمود که تقوا شرط اوّل مدیریّت است.

همین امر سبب شده که امیرالمؤمنین علیه السّلام در طلیعة نامة خود به مالک اشتر می‌نگارند:

أمَرَهُ بِتَقْوَی ﭐللهِ.

او را به مراعات و حفظ تقوای الهی فرمان می‌دهد.^[۱]