معدودی از فرق صوفیّه، استفاده از مواد مخدّر، همچون چَرس، بنگ، حشیش، تریاک و گیاهان توهّم‎زا را برای رهیدن از دام عقل جزئی، دنیا‎بین و حسابگر، و پرواز در عوالم روحانی، مؤثّر دانسته و آن را بکار می‌گیرند و برای مریدانشان تجویز می‌کنند.

اینان باید توجّه داشته باشند که اوّلاً گرچه موادّ مخدّر با از پا درآوردن عقل و هوشیاری، سبب می‏شوند شخص از محدودة توجّهات حسّی و محاسبات عقلی خود در رابطه با عالم اجسام و جهان مادّی خارج شود، امّا خروج از این محدوده، به معنای ورود به عوالم بالا و عروج به آسمان‎های غیب نیست؛ بلکه آنچه از این راه به دست می‏آید تنها غوطه‎وری در فضای تخیّلات و اسارت در دام توهّمات است و این عرصه‎ایست که شیطان مکّار و نفس غدّار، بیشترین نقش‌آفرینی را در آن دارند. القائات شیاطین انسی هم که به نام پیر و مرشد، زمام چنین فریب خوردگانی را در دست گرفته‎اند، در اَشکال و صوَری که در خیال و وهم آنان نمودار می‏شود، نقش بسزائی دارد.

ثانیاً چنین فرقه‎هایی که کار را با استعمال و اعتیاد به سیگار و دیگر موادّ دُخانی آغاز می‏کنند و نهایتاً بساط منقل و وافور را در خانقاه به پا کرده و فرد را به پای آن می‏نشانند و از او شخصی رنجور، ضعیف‎العقل، ضعیف‎الاراده و معتاد به موادّ دُخانی و افیونی می‏سازند، چگونه قادر خواهند بود وی را به عوالمی رهنمون شوند و وارد کنند که شرط راه یافتن به آن، رهایی شخص از دام اعتیادات رفتاری، اخلاقی و فکری، به یُمن همّتی والا و اراده‌ای پولادین است؟ وادی عرفان، که به تعبیر حافظ، در آن باید از خلاف آمد عادت کام طلبید، کجا و عرصة افزودن بر حجم عادت‌ها و گرفتار شدن در دام اعتیادها، کجا؟! آزادی روح و جان عارف کجا و اسارت در دام اعتیاد و موادّ مخدّر کجا؟! سالکان راستین و عارفان حقیقی، نه تنها از موادّ دُخانی و موادّ افیونی، که صورت ملکوتی و برزخی نفرت انگیزی دارد، پرهیز می‏کنند، که برای وارستگی و آزادی تمام عیار، حتّی از اعتیاد به چای و قهوه نیز اجتناب نموده و برای معتاد نشدن به آن‎ها، بعضاً استفاده از چای و قهوه را نیز ترک می‏کنند.

ثالثاً همان گونه که قبلاً نیز بیان شد، از دید اسلام، هدف وسیله را توجیه نمی‏کند و ارزشمندی هدف، به کارگیری وسایل نادرست و پلید را در جهت نیل به آن، مباح نمی‌سازد. پلیدی و خباثت موادّ افیونی؛ چه از منظر علم و عقل و چه از دیدگاه دین و شرع، امری یقینی و انکار ناپذیر است. در نتیجه حتّی اگر استفادة از موادّ مخدّر، براستی می‌توانست در راه تجارب روحی و تعالی معنوی و سیرهای عرفانی مؤثّر و سودمند باشد، باز هم روی آوردن به آن و استفادة از آن به هیچ وجه مجاز و موجّه نبود؛ چه رسد به این که نه تنها سودمند نیست، که مهلک و زیان بخش است.

رابعاً سیرة مطهّر و نورانی اسوه‎های حسنة عرفان و سیر الی الله، یعنی پیامبر و اهل بیت بزرگوارش علیهم السّلام کجا و به نام سیرو سلوک، غلطیدن در ورطه‎های اعتیاد به موادّ مخدّر کجا؟