دعا در قرآن کریم و احادیث معصومین علیهم السّلام از جایگاه والا و ویژه‌ای برخوردار است. از نظر قرآن کریم تنها چیزی که سبب اعتنا و اعتبار قائل شدن خداوند برای بندگان است، دعاهای آنهاست. قُل ما یَعبَؤُا بِکُم رَبّی لَولا دُعاؤُکُم: ای پیامبر بگو اگر دعای شما نباشد خدای من چه توجّهی به شما کند.[۲۴۰] خدای متعال ضمن امر به دعا و وعدة اجابت، سر باز زدن از دعا را تکبّر ورزیدن از عبادت پروردگار شمرده و موجب به خواری درافتادن در دوزخ دانسته است. اُدعونی اَستَجِب لَکُم، اِنَّ الَّذینَ یَستَکبِرونَ عَن عِبادَتی سَیَدخُلونَ جَهَنَّمَ داخِرینَ: مرا بخوانید تا برای شما اجابت کنم. هر آینه کسانی که از عبادت من تکبّر می‌ورزند، به زودی با خواری به جهنّم وارد می‌شوند.[۲۴۱] همچنین بر اجابت کردن دعای دعاکنندگان تأکید نموده است: اِنّی قَریبٌ اُجیبُ دَعوَةَ الّداعِ اِذا دَعانِ فَلیَستَجیبوا لی وَ لیُؤمِنوا بی لَعَلَّهُم یَرشُدونَ: من نزدیکم، هنگامی که دعاکننده مرا بخواند، دعایش را اجابت می‌کنم؛ پس امر مرا بر دعا کردن اجابت کنند و به اینکه دعای آنها را اجابت می‌کنم ایمان داشته باشند تا شاید به رشد برسند.[۲۴۲] و بندگان را به درخواست کردن از فضل خویش امر کرده است وَ سئَلوا اللهَ مِن فَضلِهِ: و از فضل الهی، از خداوند درخواست کنید.[۲۴۳] بر همین مبنا در احادیث پیامبر اکرم و خاندان پاکش علیهم الصلوة و السلام، تأکیدات فراوانی بر دعا کردن شده و آثار و برکات بسیاری برای دعا ذکر گردیده است، تا جایی که پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم می‌فرمایند: الدُّعاءُ مُخُّ العِبادَةِ: دعا مغز ناب عبادت است.[۲۴۴]

در قرآن کریم دعاهای بسیاری از زبان پیامبران و بندگان صالح خدا نقل شده و در متون روائی و کتب ادعیه، دعاهای بیشماری از پیامبر اکرم و اهل‌بیت بزرگوارش علیهم السّلام روایت گردیده است. از اهل‌بیت علیهم السّلام مجموعه‌های مدوّن بزرگی در زمینة دعا بر جای مانده است که از جملة آنها صحیفة علویّه، صحیفة فاطمیّه، صحیفة حسینیّه و صحیفة سجّادیّه را می‌توان نام برد. تمامی موارد فوق به روشنی از منزلت والا و مرتبت ویژة دعا در اسلام حکایت می‌کند.