Get the Flash Player to see this player.

time2online Joomla Extensions: Simple Video Flash Player Module

  کانال تلگرام اهل ولاء کانال تلگرام اهل ولاء اینستاگرام اهل ولاء


شنبه ۳ آذر
۱۴۰۳

21. جمادي‌الاول 1446


23. نوامبر 2024






تقوی در زیارت
تالیفات استاد - کتاب ره توشه دیدار

مقبولیّت زیارت، همچون هر عمل عبادی دیگر، منوط به تقوای زائر است. به فرمودة قرآن کریم: اِنَّما یَتَقَبَّلُ اللهُ مِنَ المُتَّقینَ: خداوند منحصراً از اهل تقوی قبول می‌کند. [۸۷] بنابراین زیارت مقبول، زیارت زائری است که اهل تقوی باشد.

در وجود انسان، سه مرتبة اعمال ظاهری، خلقیّات نفسانی، و حالات قلبی قابل دقّت است و در هر یک از این مراتب، تقوی مصداقی خاصّ دارد.

الف- تقوای قلب: همان گونه که اصل و زیربنا در وجود انسان، قلب اوست؛ اصل و زیربنای تقوی نیز تقوای قلب است. قرآن کریم اعمال و اخلاق شایسته و پسندیده را از آثار آن می‌داند. وَ َمن یُعَظِّم شَعائِرَ اللهِ فَاِنَّها مِن تَقوَی القُلوبِ: هر آن کس که شعائر الهی را بزرگ می‌دارد، آن کار از تقوای دل‌هاست.[۸۸]

دل سلطان وجود انسان است. دل شخص به هر سو رو کند، همة وجود او بدان سو روی خواهد نمود. بنابراین اخلاق و اعمال شخص تابع جهتی است که دل وی بدان رو نموده است.

تقوای قلب، محبّت و توجّه قلبی به خدا و اولیای الهی و بی‌رغبتی و بی‌اعتنایی به دنیا و مظاهر آن است. بنابراین کسی که کعبة دل خویش را از بت‌های گوناگون مال و مقام و نام و عنوان و لذّت و شهوت و... پاک کرده و آن را یکسره جای توجّه و محبّت خدا و خوبان خدا ساخته، به اساسی‌ترین مرتبة تقوی که سرمنشأ مراتب بعدی آن است، دست یافته است.

با محبّت و دل سپردن به خدا و خوبان خدا، که سرمنشأ همة خوبی‌ها و زیبایی‌هاست، محبّت و دلدادگی به دنیا، که سرچشمة همة بدی‌ها و زشتی‌هاست، از دل خارج می‌شود. اِنَّ الحَسَناتِ یُذهِبنَ السَّیِّئاتِ: همانا نیکی‌ها بدی‌ها را بیرون می‌رانند.[۸۹] در نتیجه دل حرم الهی می‌گردد، چنانکه امام صادق علیه السّلام فرمود: اَلقَلبُ حَرَمُ اللهِ فَلا تُسکِن حَرَمَ اللهِ غَیرَ اللهِ: دل حرم الهی است، پس غیر خدا را در حرم الهی جای مده.[۹۰] و [۹۱] و با عنایت به اینکه توجّه هر شخص در محبوبش متمرکز است، آن گاه که تنها محبّت خدا و خوبان خدا در دل مستقرّ گردید، توجّه شخص نیز تنها به آنها متمرکز می‌گردد و وجهة همّت او خدا و خوبان خدا خواهد شد.

ب- تقوای نفس، تخلّق به اخلاق الهی و منزّه بودن از اخلاق اعداء الله است. بنابراین صاحب نفس متّقی کسی است که به فضایل اخلاقی آراسته و از رذایل اخلاقی مبرّا باشد.

ج- تقوای عمل، عامل بودن به اعمال اولیای خدا و اجتناب نمودن از اعمال دشمنان خداست، بنابراین کسی تقوای عمل دارد که از ظلم و معصیت پرهیز نموده و به نیکی و طاعت اشتغال دارد.

 

با توجّه به آنچه گفته شد، میزان مقبولیّت زیارت زائر بسته به میزان تقوایی است که در مراتب وجودی خود از آن برخوردار است. معنای مقبولیّت عمل نیز چیزی جز به هدف رسیدن و اثر بخشیدن عمل نیست. با توجّه به آنچه در بخش آثار زیارت گفتیم، زیارت مقبول زیارتی است که از آن، طهارت و پاکی، نورانیّت و صفا، مشابهت و همانندی، یگانگی و همرنگی با پیامبر و امام، و پیامبرنما و امام‌نما شدن نتیجه شود؛ و حصول چنین نتایجی منوط به برخورداری زائر از تقوای قلب و نفس و عمل است. هرچه زائر باتقواتر، مقبولیّت زیارت بیشتر.

به بیان دیگر، در سفر زیارت، بهترین رهتوشه‌ای که زائر می‌تواند با خود بردارد و تضمین کنندة وصول او به مقصد نهایی سفرش است، تقوای الهی است؛ چنانکه قرآن کریم می‌فرماید: تَزَوَّدُوا فَاِنَّ خَیرَ الزّادِ التَّقوی: توشه برگیرید که بهترین توشه‌ها تقوی است.[۹۲]