زائر قطره‌ای است که از دریای بیکرانة وجود اهل‌بیت علیهم السّلام جدا شده و اکنون به دریا باز می‌گردد و به اصل خود ملحق می‌شود. به بیان روشن‌تر، زائر به زیارت حقیقت خود می‌رود و خویشتن گمشدة خود را در محضر مزور باز می‌یابد.

زیارت بازگشت به وطن حقیقی و رجعت به جایی است که بدان تعلّق داریم. از آنجا که حُبُّ الوَطَنِ مِنَ الایمانِ: دوستی وطن از آثار ایمان است.[۵۲] مؤمن هوای بازگشت به آن را در سر دارد و در غربت بی‌قرار است و تنها وقتی آرام می‌یابد که به اصل خویش بازگردد.

بشنو از نی چون حکایت می‌کند                                     از جدایی‌ها شکایت می‌کند

کز نیستان تا مرا ببریده‌اند                                              از نفیرم مرد و زن نالیده‌اند

هرکسی کو دور ماند از اصل خویش                            بازجوید روزگار وصل خویش

اگر طفل نوزادی را از آغوش مادر جدا کنند، شیون کنان طالب بازگشت می‌شود و به هیچ وسیله‌ای جز بازگرداندن به آغوش مادر، نمی‌توان او را آرام کرد. مؤمن نیز که در آفرینش، از زیادی طینت اهل‌بیت علیهم السّلام آفریده شده و گِل او را با آب ولایت آن بزرگواران عجین ساخته‌اند،[۵۳] با همة وجود، طالب بازگشت به اصل خویش است. بدین خاطر دلش هوای دیدار و حضور در محضر پیامبر و امام می‌کند و تشنة زیارت آنها می‌شود.

من از دیار حبیبم نه از دیار غریب                             مهیمنا به رفیقان خود رسان بازم

آنان که اهل محبّتند به خوبی احساس می‌کنند که حرم اهل‌بیت علیهم السّلام بوی وطن می‌دهد و لذا به خوبی درمی‌یابند که روح در حرم، همچون طفلی که به آغوش مادر بازگشته است، احساس آرامش می‌کند.

یکی از شواهد ظاهری بر این امر که حرم اهل‌بیت علیهم السّلام رنگ و بویی از وطن حقیقی انسان دارد، این است که از نظر فقهی نیز مسافری که صدها فرسنگ راه طی کرده و به حرم پیامبر اکرم یا اباعبدالله الحسین علیهما السّلام وارد شده است، می‌تواند نماز خود را همچون کسی که در وطن خود می‌باشد، تمام بخواند. این امر حاکی است که این زائر مسافر نیست بلکه در وطن خود می‌باشد.