Get the Flash Player to see this player.

time2online Joomla Extensions: Simple Video Flash Player Module

  کانال تلگرام اهل ولاء کانال تلگرام اهل ولاء اینستاگرام اهل ولاء


شنبه ۳ آذر
۱۴۰۳

21. جمادي‌الاول 1446


23. نوامبر 2024






ثمرات خوف و رجا
تالیفات استاد - کتاب شراب طهور

خوف و رجا آثار و برکات بسیارى براى سالک به ارمغان مىآورد. این ثمرات را به دو گروه آثارى که هر یک جداگانه در پى دارند و آثارى که وجودِ توأمان آنها در پى مىآورد، مىتوان تقسیم کرد. در بحث تلازم خوف و رجا به برخى از آثارى که وجودِ توأمان آنها در پى مىآورد اشاره شد. اکنون به برخى از آثار هر یک بهطور جداگانه مىپردازیم.

 

ثمرات رجا : رجا سبب مىشود شخص از رو کردن به خدا و مناجات و عبادات لذّت ببرد و به ثناگویى و ستایش خاشعانهى حضرت حق رغبت پیدا کند. همچنین، رجا سبب مىشود سالک مجاهدهى عملى را بهطور پیگیر دنبال کند و در تمام حالات مواظب اعمال و رفتار خود باشد.

رجا داروى کسانى است که در اثر شدّت خوف، کارشان به افراط در عبادت کشیده است و نیز درمانکنندهى کسانى است که به دلیل غلبهى یأس، کارشان به تفریط و ترک عبادت منجر شده
است. رجا، هر دو گروه مزبور را به اعتدال در عبادت سوق مى
دهد.

 

ثمرات خوف : خوف همچون آتشى است که در دل شعلهور مىشود، از دل به پیکر سرایت مىکند و گریه و زردى چهره، لاغرى اندام، خوددارى از گناه، تقیّد به طاعات براى جبران خسارات گذشته و آمادگى براى آینده و نیز قلع و قمع و سوختن و نابودى هوسها و شهوات را در پى مىآورد.

ورع و خوددارى از حرام، تقوا و پرهیز از هرچه احتمال حرمت دارد، صدق در تقوا و پرهیز از اشتغال بیش از حدّ ضرورت به مباحات از ترس گرفتارى به محرّمات و بسنده کردن به حدّاقلّ از دنیا و صرف نکردن نَفَسى از نَفَسهاى خود در غیر خدا، که مقام صدّیقین است، همه از آثار و ثمرات خوف است.

قرآن کریم در بیان ثمرات خوف مىفرماید: رَضىَ اللهُ عَنهُم وَ رَضوا عَنهُ، ذلِکَ لِمَن خَشىَ رَبَّهُ : خدا از آنان خرسند شد و آنها از خدا خرسند شدند. آن مرتبه متعلّق به کسى است که از پروردگارش بترسد.[۱] و نیز مىفرماید: وَ لِمَن خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتانِ : براى کسى که از مقام (یا  

ایستادن در پیشگاه) پروردگار خویش بترسد دو بهشت خواهد بود.[۲] بنابراین به فرمودهى قرآن

کریم رضایت متقابل عبد و خداى رحمان و بهشت و رضوان الهى، از ثمرات خداترسى است.

پیامبر اکرم۹ مىفرمایند: اِذَا اقشَعَرَّ قَلبُ المُؤمِنِ مِن خَشیَةِ اللهِ تَحاتَت عَنهُ خَطایا کَما یَتَحاتُّ مِنَ الشَّجَرَةِ وَرَقُهَا: هنگامى که دل شخص مؤمن از ترس خدا بلرزد، همانگونه که برگ از درخت مىریزد، خطایا از وجودش مىریزند.[۳] همچنین مىفرمایند: ما مِن عَبدٍ تَخرُجُ مِن عَینَیهِ دَمعَةٌ، وَ

اِن کانَت مِثلُ رَأسِ الذُّبابِ، مِن خَشیَةِ اللهِ، ثُمَّ تُصیبُ مِن حُرِّ وَجهِهِ، اِلّا حَرَّمَهُ عَلَى النّارِ: بندهاى نیست که از ترس خدا قطرهى اشکى، حتّى اگر بهاندازهى سر مگسى باشد، از چشمانش بیرون آید و بر گونهاش جارى شود، مگر اینکه خداوند او را بر آتش دوزخ حرام مىکند.[۴] همینطور آن حضرت

مىفرمایند: لا یَدخُلُ النّارَ مَن بَکى مِن خَشیَةِ اللهِ حَتّى یَعودَ اللَّبَنُ فِى الضَّرعِ: کسى که از ترس خدا گریسته است، به آتش دوزخ داخل نمىشود تا وقتى که شیرى که از پستان خارج شده است دوباره به پستان برگردد.[۵]

 


امام صادق علیه السلام مىفرمایند: مَن خافَ اللهَ سَخَت نَفسُهُ عَنِ الدُّنیا: کسى که از خدا بترسد نفسش در صرف نظر کردن از دنیا سخاوتمند مىشود.[۶] و نیز مىفرمایند: مَن خافَ اللهَ خافَ مِنهُ کُلُّ شَىءٍ

وَ مَن لَم یَخَفِ اللهَ اَخافَهُ اللهُ مِن کُلِّ شَىءٍ: کسى که از خدا بترسد، خداوند کارى مىکند که همه از او بترسند و کسى که از خدا نمىترسد، خداوند کارى مىکند که او از همه چیز بترسد.[۷]



[۱] . سورهى بیّنه، آیهى ۸/

[۲] . سورهى الرّحمن، آیهى ۴۶/

[۳] . مجلسى، بحارالانوار، ج ۶۷، ص ۳۹۴/

[۴] . شُبّر، اخلاق، جبّاران، ص ۳۸۹/

[۵] . محدّث نورى، مستدرکالوسائل، ج ۱۱، ص ۲۴۵/

[۶] . کلینى، کافى، ج ۲، ص ۶۸/

[۷] . مجلسى، بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۲۷۰/