معصیت، دل را فاسد و تباه مى‌کند و در صورت تداوم و افراط، آن را واژگونه و از هویّت اصلى خود خارج مى‌سازد و راه بازگشت به نیکى‌ها و پاکى‌ها را بر آن سد مى‌کند. امام باقر علیه السلام مى‌فرمایند : ما شَىءٌ اَفسَدَ لِلقَلبِ مِنَ الخَطیئَةِ. اِنَّ القَلبَ لَیُواقِعُ الخَطیئَةَ فَما تَزالُ بِهِ حَتّى تَغلِبَ عَلَیهِ فَیُصَیِّرَ اَسفَلَهُ اَعلاهُ وَ اَعلاهُ اَسفَلَهُ: هیچ چیز مانند خلافکارى و گناه، دل را فاسد نمى‌کند. قلب با گناه درمى‌آمیزد و این وضعیّت ادامه مى‌یابد تا جایى که گناه بر دل چیره مى‌شود و آن را واژگونه و زیر و رو مى‌کند.[۱] همچنین آن حضرت مى‌فرمایند: ما مِن عَبدٍ اِلّا وَ فى قَلبِهِ نُکتَةٌ بَیضاءُ، فَاِذا اَذنَبَ ذَنبآ، خَرَجَ

فِى النُّکتَةِ نُکتَةٌ سَوداءُ. فَاِن تابَ، ذَهَبَ تِلکَ السَّوادُ وَ اِن تَمادَى فِى الذُّنوبِ، زادَ ذلِکَ السَّوادُ حَتّى یُغَطِّىَ البَیاضَ. فَاِذا غَطَّى البَیاضَ، لَم یَرجِع صاحِبُهُ اِلى خَیرٍ اَبَدآ: هیچ بنده‌اى نیست مگر اینکه در قلبش نقطه‌ى سفیدى وجود دارد. هنگامى که مرتکب گناهى مى‌شود، نقطه‌ى سیاهى در آن نقطه بیرون مى‌آید. اگر توبه کند، آن سیاهى از بین مى‌رود و اگر در ارتکاب گناه مداومت ورزد، آن سیاهى زیاد مى‌شود تا جایى که تمامى آن سفیدى را مى‌پوشاند. وقتى آن سفیدى پوشیده شد، صاحب آن قلب هرگز به نیکى بازنخواهد گشت.[۲]

غوطه‌ورى در لذّت‌هاى جسمانى و نفسانى، هوسرانى، شکم‌چرانى، شهوت‌رانى و غرق شدن در رفاه مادّى، دل را مى‌میراند و لطافت و رقّت و حسّاس بودن آن را در برابر امور معنوى از بین مى‌برد. در نتیجه، صاحب چنین قلب قسى و بى‌احساسى، از درک لذّت‌هاى معنوى محروم مى‌شود و دیگر نمى‌تواند حلاوت و شیرینى ذکر، دعا، عبادت و راز و نیاز عاشقانه با خدا را احساس کند و لذا نسبت به امور معنوى بى‌رغبت مى‌شود.