Get the Flash Player to see this player.

time2online Joomla Extensions: Simple Video Flash Player Module

  کانال تلگرام اهل ولاء کانال تلگرام اهل ولاء اینستاگرام اهل ولاء


يكشنبه ۹ ارديبهشت
۱۴۰۳

19. شوال 1445


28. آوریل 2024






حوزه‌های موضوعی آنچه از امام عصرارواحنا‌فداه روایت شده است
تالیفات استاد - کتاب جان جهان

حوزه‌های موضوعی آنچه از امام عصرارواحنا‌فداه روایت شده است

از نظر محتوی و موضوع می‌توان آنچه را از ناحیه‌ی مقدّسه‌ی امام عصرارواحنا‌فداه صادر شده است از منظر دیگر در چهار محور دسته‌بندی کرد.

یکی از محورها ادعیه‌یی است که از محضر امام عصرارواحنا‌فداه به دست ما رسیده است؛ که متعدّد و بسیار عمیق، لطیف، زیبا و پرمحتواست. مثل دعای افتتاح که در شب‌های ماه‌های مبارک رمضان خوانده می‌شود و دعای زیبا، لطیف و بسیار عمیقی است سرشار از معارف. یا دعای طولانی‌یی به نامِ دعای علویِ مصری که از محضر حضرت بقیّةاللهارواحنا‌فداه صادر شده است و دعای بسیار زیبا و بلندی است. یا دعاهایی از نظر عبارت کوتاه، امّا دارای مضامین بلند؛ مثل دعای اَلْلّـٰهُمَّ ارْزُقْنٰا تَوْفِیقَ الطّٰاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ ...[i] که از محضر حضرت بقیّةاللهارواحنا‌فداه صادر شده است. یا دعای اَلْلّـٰهُمَّ عَظُمَ الْبَلٰاءُ وَ بَرِحَ الْخَفٰاءُ ...[ii] که از ناحیه‌ی مقدّسه‌ی آن حضرت صادر شده است. یا مناجات رجبیّه اَلْلّـٰهُمَّ اِنِّی اَسْألُکَ بِمَعٰانِی جَمِیعِ مٰا یَدْعُوکَ بِهِ وُلٰاةُ اَمْرِکَ ...[iii] که حاوی نکات بسیار عمیق و بلند معرفتی است و از محضر حضرت حجّت‌(علیه السلام) صادر شده است. یا دعاهایی که امام عصرارواحنا‌فداه در طلب حوائج آموخته‌اند. یا متنِ قنوت‌هایی که روایت شده است امام عصر‌(علیه السلام) در نمازهایشان می‌خوانند. پس یک دسته ادعیه‌یی است که از محضر حضرت بقیّةالله‌ارواحنا‌فداه صادر شده و امروز در دسترس ما قرار دارد.

دسته‌ی دوم متون زیاراتی است که از جانب حضرتِ حجّتارواحنا‌فداه صادر شده و در اختیار ماست. مثل زیارت مخصوصه‌ی ماه رجب؛ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی اَشْهَدَنٰا مَشْهَدَ اَوْلِیٰائِهِ فِی رَجَبٍ ...[iv] این زیارتِ بسیار زیبا و پرمحتوا از محضر حضرت بقیّة اللهارواحنا‌فداه صادر شده است. یا آنچه حضرت مهدی ارواحنا فداه برای زیارت کردنِ خودشان آموخته‌اند و به نام زیارت آل یس مشهور است. سَلٰامٌ عَلیٰ آلِ یس، اَلسَّلٰامُ عَلَیْکَ یٰا دٰاعِیَ اللّٰهِ وَ رَبّٰانِیَّ آیٰاتِهِ ...[v] این زیارتِ بسیار زیبا، عاشقانه و با مضامین بلند و عمیق و دعایی که بعد از آن است؛ از محضر حضرت بقیّةاللهارواحنا‌فداه صادر شده است. زیارات دیگری هم هست که محتمل است از ناحیه‌‌ی حضرت مهدی ارواحنا فداه صادر شده باشد؛ مثل زیارت ناحیه‌ی مقدّسه‌ی حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام). البتّه جای تأمّل دارد که آیا این زیارت از ناحیه‌ی مقدّسه‌ی امام عصرارواحنا‌فداه صادر شده است یا از ناحیه‌ی مقدّسه‌ی امام هادی یا امام عسکری(علیهما السلام). به دلیلِ تاریخ صدورِ این زیارت، این که از ناحیه‌ی مقدّسه‌ی امام عصرارواحنا‌فداه باشد قابل تأمّل و تردید است.[vi] به هر حال زیارت‌های متعدّدی از ناحیه‌ی مقدّسه‌ی امام عصرارواحنا‌فداه به دست ما رسیده و امروز در اختیار ماست.

دسته‌ی سوم اذکاری است که حضرت مهدی ارواحنا فداه آموخته‌اند. اوراد و اذکاری از جانب امام عصر‌(علیه السلام) آموزش داده شده و در دسترس ماست. مثل این ذکر که از آموخته‌های امام عصرارواحنا‌فداه است و از روز هجدهم تا روز آخر ماه خوانده می‌شود: سُبْحٰانَ اللّٰهِ عَدَدَ خَلْقِهِ، سُبْحٰانَ اللّٰهِ رِضٰا نَفْسِهِ، سُبْحٰانَ اللّٰهِ مِدٰادَ کَلِمٰاتِهِ، سُبْحٰانَ اللّٰهِ زِنَةَ عَرْشِهِ وَ الْحَمْدُ للّٰهِ مِثْلُ ذٰلِکَ.[vii]

چهارمین زمینه صلواتی است که از محضر امام عصرارواحنا‌فداه صادر شده و تأکید شده است که در عصرهای جمعه از این صلوات بهره ببرید. این صلوات آثار فوق‌العاده عظیمی دارد و به نام صلواتِ ابوالحسن ضرّاب اصفهانی معروف است. سیّد بن طاووس با رابطه‌ی خاصّ و صمیمانه‌ای که در عصر غیبت با امام عصرارواحنا‌فداه دارد؛ می‌گوید اگر در عصر جمعه موفّق به هیچ‌یک از مراقبه‌ها نشدید؛ ولی نگذارید این صلوات از دستتان برود و حتماً آن را بخوانید. صلوات مزبور این‌گونه آغاز می‌شود: اَلْلّـٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَ خاتَمِ النَّبِیِّینَ ...[viii] گر چه سه چهار صفحه بیشتر نیست؛ امّا از نظر مضامین، بسیار بزرگ، بلند و دارای برکات عظیمی است.

بنابراین به لحاظ حوزه‌های موضوعی، آنچه از ناحیه‌ی مقدّسه‌ی امام عصرارواحنا‌فداه صادر شده است، به چهار دسته­ی ادعیه، زیارات، اذکار و صلوات قابل تقسیم است.

با این تقسیم‌بندی‌ها تصویر اجمالاً روشنی از اقسام فرمایشاتی که از محضر حضرت بقیّةاللهارواحنا‌فداه به ما رسیده آشکار شد. حال برخی از این بیانات و فرمایشات را به عنوان نمونه ذکر می‌کنیم. مواردی که توقیع یا بیانی کوتاه است؛ کلّ آن را می‌آوریم و مواردی که توقیع یا بیاناتِ مفصّلی است؛ جملاتی از آنها را ذکر می‌کنیم.



[i]. کفعمی، مصباح، ص ۲۸۰/

[ii]. مجلسی، بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۲۷۵/

[iii]. مجلسی، بحارالانوار، ج ۹۵، ص ۳۹۲ و کفعمی، مصباح، ص ۵۲۹/

[iv]. مجلسی، بحارالانوار، ج ۹۵، ص ۱۹۵ و سیّد بن طاووس، اقبال الاعمال، ص ۶۳۱/

[v]. مجلسی، بحارالانوار، ج ۹۱، ص ۲ و ج ۹۹، ص ۸۱/

[vi]. این زیارت را علاّمه‌ی مجلسی از سیّد بن طاووس نقل کرده است که در سال ۲۵۲ هـ ق از ناحیه‌ی مقدّسه به دست شیخ محمّدبن غالب اصفهانی خارج شده است. (مجلسی، بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۲۶۹ به نقل از سیّد بن طاووس، اقبال الاعمال، ص ۵۷۳ ) با توجّه به این که امام عصرارواحنافداه در سال ۲۵۵ متولّد شده‌اند، زیارت ناحیه‌ی مقدّسه نمی‌تواند منسوب به ایشان باشد؛ بلکه با توجّه به این که امام هادی۷ در سال ۲۵۴ به شهادت رسیدند، احتمال این که زیارت مزبور از ناحیه‌ی مقدّسه‌ی آن حضرت صادر شده باشد، زیاد است. این احتمال هم وجود دارد که از ناحیه‌ی مقدّسه‌ی امام عسکری(علیه السلام) صادر شده باشد.

[vii]. مجلسی، بحارالانوار، ج ۹۱، ص ۲۰۷/

[viii]. طوسی، مصباح‌المتهجّد، ج ۱، ص ۴۰۶؛ سیّدبن‌طاووس، جمال‌الاسبوع، ص ۵۰۰؛ کفعمی، مصباح، ص ۵۴۶ و محدّث قمی، مفاتیح الجنان، اعمال روز جمعه.