شرط تشکیل حکومت جهانی

تحقّق حکومت جهانی‌ نیازمند دو امر است‌؛ یکی پذیرش مردم و دیگری قدرت تفوّق بر نیروهایی که دربرابر آن دست به مقاومت می‌زنند. امام زمان‌ارواحنا‌فداه در زمان ظهور‌ برای تشکیل حکومت جهانی خود به مبارزه با تمامی جهانیان نیاز نخواهند داشت‌؛ زیرا با‌توجّه‌به بحران‌هایی که جهان بشری را احاطه می‌کند‌، جهان تشنه‌ی ظهور منجی خواهد بود؛ هر روز دنبال یک راه‌حل می‌گردد و هربار درپی یک مکتب گام می‌نهد و یک رویّه و سیاست را در پیش می‌گیرد‌؛ به این امید که شاید یکی از این مکاتب یا جناح‌های سیاسی و جریان‌های قدرت جهانی‌ بتواند ناامنی‌ها را ازبین برد و عدالت را حاکم گرداند. زمانی که بشر از همه‌ی آنها سرخورده و مأیوس شد‌، دست نیاز به آسمان بلند می‌کند و از خداوند کمک می‌خواهد. این جریان‌ به‌وضوح در احادیث ائمّه‌ی معصومین: دیده می‌شود. در بخش حکمت‌های غیبت به حدیثی از امام صادق علیه السلام اشاره کردیم که فرمودند‌‌: ‌مٰا یَکُونُ هـٰذَا الْاَمْرُ حَتّىٰ لٰا یَبْقىٰ صِنْفٌ مِنَ النّٰاسِ اِلّٰا قَدْ وُلُّوا عَلَى النّٰاسِ حَتّىٰ لٰا یَقُولَ قٰائِلٌ اِنّٰا لَوْ وُلِّینٰا لَعَدَلْنٰا ثُمَّ یَقُومُ الْقٰائِمُ بِالْحَقِّ وَ الْعَدْلِ:^[i] این امر (ظهور) تحقّق نمى‏پذیرد تا اینکه هیچ صنفى از مردم باقی نماند مگر آنکه به حکومت برسد و کسی نماند که بگوید اگر ما نیز به حکومت می‌رسیدیم‌ با عدالت رفتار می‌کردیم. سپس قائم قیام می‌کند و با حقّ و عدالت‌ حکومت مى‏کند. زمانی که جریان این‌گونه پیش رفت‌ و تجربه‌ها به آخر رسید و بر همگان معلوم شد که هیچ راه‌حلّ بشری وجود ندارد و بشریّت کلافه و وامانده از کشتارهای عظیم جنگ و درگیری‌ها، با پوست و گوشت خود لمس کرد که نمی‌تواند عدالت و امنیّت و صلح و یگانگی را حاکم کند و ملتمسانه از خداوند یک رهبر آسمانی را طلب کرد و چشم‌به‌راه یک منجی الهی شد، حضرت مهدی ارواحنا فداه قیام می‌کنند. بنابراین در آستانه‌ی ظهور همه‌ی بشریّت‌ تشنه‌ی منجی‌یی آسمانی و الهی خواهند بود و پذیرشی عمومی در سطح جهان نسبت به آن حضرت وجود خواهد داشت. در ادعیه‌ی متعدّد به پذیرا بودن اکثریت اهل کره‌ی زمین در زمان ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف با این تعبیر اشاره شده است: حَتّیٰ تُسکِنَهُ اَرْضَکَ طَوْعاً:[ii] تا در حالی که پذیرایش باشند، او را در زمینت مستقر سازی.  

از پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلّم) نقل شده است: أَبْشِرُوا بِالْمَهْدِیِّ قٰالَ ثَلٰاثاً یَخْرُجُ عَلَى حِینِ اخْتِلٰافٍ مِنَ النّٰاسِ وَ زِلْزٰالٍ شَدِیدٍ:[iii] سه بار فرمود بشارت باد شما را به مهدی که هنگام اختلافات و درگیری‌های بشر و زلزله‌های شدید قیام می‌کند. و نیز آن حضرت فرمودند: أُبَشِّرُکُمْ بِالْمَهْدِیِّ یُبْعَثُ فِی أُمَّتِی عَلَى اخْتِلٰافٍ مِنَ النّٰاسِ وَ زَلٰازِلَ:[iv] شما را به مهدی بشارت می‌دهم که در هنگام اختلاف مردم و زلزله‌ها برانگیخته خواهد شد. ممکن است یک مصداق زلزله‌های قبل از ظهور تزلزلی باشد که در افکار و اندیشه‌ها و عقائد و آراء و ارکان حیات بشری و در نظام‌های حاکم بر جهان بروز خواهد کرد.

در روزگار ما همه‌ی‌ اهل عالم خسته شده‌اند و شب و روز به‌دنبال صلح و نجات می‌گردند؛ امّا به‌تعبیر امام صادق علیه السلام همه‌ی کسانی که شعار عدالت‌گستری می‌دهند باید نهایت تلاششان را در عمل به‌خرج دهند تا بر خودشان و دیگران معلوم شود هیچ کاری از دستشان برنمی‌آید. این یک قاعده‌ی فراگیر است. البتّه این به‌معنی سلب مسؤولیّت از اشخاص نیست که درجهت استقرار عدالت تلاش نکنند یا دربرابر ظلم سکوت کنند و بی‌تفاوت شوند. امّا نباید به این تلاش‌ها چندان امیدوار بود و اگر در پی آن عدالت مستقر نشد، توجّه داشت که اتّفاق غیرمنتظره‌ای نیفتاده است.

شرط ظهور رسیدن به یقین در «نمی‌توانم» است و این در سیر باطنی هم صادق است. البتّه تنها به زبان اظهار عجز نمودن کافی نیست. باید تمام ذرّات وجود شخص پس از تجربه‌ی عملی زانو بزند و بگوید «نمی‌توانم». اضطرار مایه‌ی کشف سوء است: اَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ اِذٰا دَعٰاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ:[v] کیست که هرگاه درمانده‌ای او را بخواند، پاسخ ‌می‌دهد و بدی را از او برطرف می‌کند. باید از رهگذر صرف همه‌ی توان، به اضطرار خود پی برد و به آن باورمند و معترف شد.

امام صادق علیه السلام فرمودند: خداوند امر ولیّ خود را در یک شب اصلاح می‌فرماید.[vi] لذا ممکن است هر شبی که می‌رسد، شب موعود باشد و فرمان ظهور به حجّت‌خدا ابلاغ گردد. ازطرفی این اصلاح در لیل اتّفاق می‌افتد و لیل عرصه‌ی تاریکی است؛ یعنی شرایطی که یأس و ناامیدی انسان را فراگرفته و همه‌ی درها به روی او بسته است.

در سیر باطنی نیز اوضاع همین است و ظهور باطنی نیز همین‌گونه اتّفاق می‌افتد. یعنی وقتی انسان همه‌ی نَفَس‌ها و زورهایش را زد تا خود را تزکیه و پاک کند، امّا زمین خورد و مأیوس شد و آسمان و زمین جلوی چشمانش تاریک شد و به‌عبارتی لیل او فرارسید، در آن شرایط امر حجّت‌خدا در درون او اصلاح می‌شود.

در سلوک میوه‌ی تمام چلّه‌نشینی‌ها، ذکرها، عبادت‌ها و ... رسیدن به عجز و از نفس افتادن است. ظهور باطنی در این هنگام واقع می‌شود. چنانکه خداوند متعال می‌فرماید: فَلٰا تُزَکُّوا اَنْفُسَکُمْ:[vii] پس [با اتّکاء به خود] به تزکیه‌ی خویش نپردازید. و نیز می‌فرماید: اَ لَمْ تَرَ اِلَى الَّذِینَ یُزَکُّونَ اَنْفُسَهُمْ بَلِ اللّٰهُ یُزَکِّی مَنْ یَشٰاءُ:[viii] آیا ندیدی کسانی را که به تزکیه‌ی خود می‌پردازند؟ بلکه خداوند هرکس را که بخواهد پاک می‌کند. و فرموده است: وَ لَوْ لٰا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ مٰا زَکىٰ مِنْکُمْ مِنْ اَحَدٍ اَبَداً وَ لکِنَّ اللّٰهَ یُزَکِّی مَنْ یَشٰاءُ:[ix] اگر فضل و رحمت خدا نباشد احدی از شما ابداً تزکیه نمی‌شود و خداوند هرکس را بخواهد پاک می‌کند. وقتی انسان با تمام وجود به ناتوانی خود پی ببرد و به آن اعتراف کند، خداوند با فضل و رحمت خود او را اصلاح می‌کند. این حقیقت که در ظهور فردی است؛ در ظهور جمعی نیز صدق می‌کند.

در عصر ما تمام مردم عالم خسته‌اند؛ چون همه‌ی درها را زدند و هر روز به کسی دل بستند؛ ولی راهی به صلح و سعادت نیافتند. خصوصاً در سال‌های اخیر تشت رسوایی همه‌ی مدّعیان بر بام‌ها زده شد و خود اعلام کردند که پایان تاریخ و آخرین جنگ تمدّن‌هاست و دیگر به آخر خط رسیده‌اند. همه به‌دنبال صلح و نجات هستند؛ پس به‌محض اینکه خبر ظهور اعلام شود، رهبری امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را قبول می‌کنند؛ زیرا انسان زمانی مصلح را قبول نمی‌کند که خودش مدّعی باشد. ادّعا با یگانگی در تضاد و معارضه است. در «نمی‌توانم» همه به یگانگی می‌رسند؛ چون دیگر ادّعایی ندارند، راحت کنار هم می‌نشینند.

پس امام عصر‌(علیه السلام) جنگ زیادی نمی‌کنند؛ زیرا در آستانه‌ی ظهور، اکثریّت اهل عالم از اتّفاقات مخوف آخرالزّمان و تنگ و دردناک شدن فضای عالم و خونریزی‌های وحشتناک و کشتارهای مهیب جنگ‌هایی که بشر در اثر ادّعای می‌توانمش در رقابت بر سر قدرت و حکومت در جهان راه انداخته، به‌شدّت خسته شده‌اند و همه چشم‌به‌راه ظهور منجی‌ هستند. البتّه حضرت مهدی‌ارواحنا‌فداه قیام به سیف نیز دارند و با قدرت‌های ستمگر می‌جنگند؛ ولی این‌طور نیست که با مردم بجنگند و آنها را به‌زو‌ر تسلیم خود کنند؛ زیرا مردم با همه‌ی وجود به اضطرار رسیده و تشنه‌اند و از خدا درخواست می‌کنند که مشکل‌گشا و رهبری الهی را برای نجات آنها بفرستد.

سران ستمگر دنیا حاضر نیستند دست از قدرت بردارند و آن را به حضرت تسلیم کنند‌؛ لذا حضرت مهدی‌ارواحنا‌فداه برای تشکیل حکومت عدالت و فضیلت علاوه‌بر پذیرش مردمی‌ باید به نیرویی مافوق مجهّز باشند تا بتوانند بر ابرقدرت‌های مسلّح به سلاح‌های فوق‌مدرن‌ غلبه کنند. در این مبارزه‌ دو نیروی بسیار قوی‌ حضرت را یاری خواهند کرد که یکی سلاح و دیگری رعب و ترسی است که از هیبت و هیمنه و شکوه الهی حضرت‌ در دل دشمنان می‌افتد‌ و چنان خود را می‌بازند که جرأتی برای دست به اسلحه بردن برایشان باقی نخواهد ماند.^[x] امام باقر‌(علیه السلام) می‌فرمایند‌: اَلْقٰائِمُ مِنّٰا مَنْصورٌ بِالرُّعْبِ مُؤَیَّدٌ بِالنَّصْرِ... ‏وَ یَبْلُغُ سُلْطٰانُهُ الْمَشْرِقَ وَ الْمَغْرِبَ:^[xi] قائم ما با ایجاد رعب یاری و با تأیید و نصرت الهی پیروز می‌شود... و قدرت و سلطه‌ی او به مشرق و مغرب عالم می‌رسد.

در زمان ظهور‌ از یک‌سو امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف سلاح‌های بسیار پیشرفته‌ای در اختیار خواهند داشت که با توجّه به مراتب بلند علمی که آن حضرت با خود می‌آورند،[xii]‌ این مسأله کاملاً قابل درک و قبول است‌ و در بعضی از احادیث به‌گونه‌ای به این ابزارها و سلاح‌های پیشرفته اشاره شده است.[xiii] ^و[xiv] ازسوی دیگر‌ رعب و وحشتی که در دل دشمنان خواهد افتاد‌ سبب ناتوانی آنان برای مقاومت دربرابر حضرت مهدی‌ارواحنا‌فداه خواهد شد و بدین‌ترتیب آن حضرت‌‌ قدرت‌های شریر را که بر سر راه حکومت حقّ و عدالت قرار دارند، سرکوب می‌کنند و سپس پایه‌های عدل جهانی را با قدرت بنیان می‌نهند و سلطه‌ی خود را که حاکمیت محبّت و صفا و صلح و یگانگی است در شرق و غرب جهان مستولی خواهند کرد.

چنان‌که پیشتر اشاره شد، بیشتر علائم ظهور حضرت مهدی(علیه السلام) در روایات‌، غیر از پنج علامت حتمی، تاکنون واقع شده‌اند ولذا رایحه‌ی ظهور در فضای عالم بسیار استشمام می‌گردد. علی‌رغم اینکه کسی از زمان ظهور خبر ندارد و خداوند امر ظهور را در یک شب اصلاح می‌کند،[xv] با‌توجّه‌به روایات علائم ظهور می‌توان گفت بسیاری از آن علائم پدیدار شده است و جا دارد هر لحظه آماده‌ی ظهور مولایمان باشیم.