انسان کامل حجّت خداوند

پنجمین دیدگاهی که در جهان‌بینی عرفانی‌ از آن به حضرت مهدیارواحنافداه توجّه شده، این است که انسان کامل‌ حجّت الهی در عالم و شاخص در سلوک الی‌الله است‌؛ بدین‌معنا که معیار سیر الی‌الله‌ وجود انسان کامل است. در صلوات شعبانیّه آمده است‌: اَلْلّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْفُلْکِ الْجٰارِیَةِ فِی اللُّجَجِ الْغٰامِرَةِ یَأمَنُ مَنْ رَکِبَهٰا وَ یَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهٰا. اَلْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مٰارِقٌ وَ الْمُتَأخِّرُ عَنْهُمْ زٰاهِقٌ وَ اللّٰازِمُ لَهُمْ لٰاحِقٌ‌:^[i] خداوندا‌! بر محمّد و آل محمّد درود فرست‌، آنان که کشتى روان در موج‌های دریا هستند که هرکس بر آن سوار شود‌‌ ایمن و آسوده خواهد بود و هرکس سوار آن نشود‌ غرق خواهد شد. هرکه بر ایشان پیشى گیرد‌ از دین خارج گشته و هرکه از آنان عقب ماند و از ایشان تبعیّت نکند هلاک شود و کسى که پیوسته همراه آنان باشد‌ به مقصد خواهد رسید.

بنابراین‌ انسان کامل‌ حجّت‌خدا و راهبر سیر الی‌الله است و بدون وجود حجّت‌خدا‌ هیچ سالکی نمی‌تواند به مقصد برسد‌؛ زیرا شاخص و صراط رسیدن به مقصد‌، حجّت‌خداست.

چنانکه امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمودند‌: اَنَا الصِّرٰاطُ الْمُسْتَقِیمُ:^[ii] من صراط مستقیم هستم. او راه است و بدون راه نمی‌شود به مقصد رسید. همچنین آن حضرت می‌فرمایند: لٰا تَخْلُوا الْاَرْضُ مِنْ قٰائِمٍ لِلّٰهِ بِحُجَّةٍ اِمّٰا ظٰاهِراً مَشْهُوراً وَ اِمّٰا خٰائِفاً مَغْمُوراً لِئَلّٰا تَبْطُلَ حُجَجُ اللّٰهِ وَ بَیِّنٰاتُهُ وَ کَمْ ذٰا وَ اَیْنَ اُولـٰئِکَ؟ اُولـٰئِکَ وَ اللّٰهِ الْاَقَلُّونَ عَدَداً وَ الْاَعْظَمُونَ عِنْدَ اللّٰهِ قَدْراً یَحْفَظُ اللّٰهُ بِهِمْ حُجَجَهُ وَ بَیِّناتِهِ:^[iii] زمین از وجود کسى که حجّت برپاى خداست، خواه پدیدار و شناخته باشد و خواه ترسان و پنهان از دیده‏ها‌، خالی نخواهد ماند؛ تا حجج و بیّنات الهی باطل نشود و نشانه‏هایش ازمیان نرود و اینکه تعداد ایشان چقدر است و در کجا هستند‌، به خدا سوگند تعدادشان اندک؛ ولى نزد خدا بزرگ‌مقدارند و خدا به‌وسیله‌ی آنان‌‌ حجّت‏ها و نشانه‏هاى خود را نگاه مى‏دارد. در زیارت امام عصرارواحنافداه خطاب به ایشان عرض می‌کنیم: اَلسَّلٰامُ‏ عَلَیْکَ‏ یا نُورَ اللّٰهِ‏ الَّذِی‏ لٰا یُطْفیٰ. اَلسَّلٰامُ‏ عَلَیْکَ‏ یا حُجَّـةَ اللّٰهِ الَّتِی لٰا تَخْفیٰ. اَلسَّلٰامُ‏ عَلَیْکَ‏ یا حُجَّـةَ اللّٰهِ عَلیٰ مَنْ فِی الْاَرْضِ وَ السَّمٰاءِ:^[iv] سلام بر تو ای نور خدا که خاموش نمی‌شود. سلام بر تو ای حجّت‌خدا که پنهان نمی‌ماند. سلام بر تو ای حجّت‌خدا بر هرکس که در زمین و آسمان است. امام زمانارواحنافداه حجّت‌خداست و زمین از حجّت‌خدا خالی نمی‌ماند.