از وحشتِ کویر تا امنِ حریم رضوی علیه السلام

سیّدجلال به حضرت ثامن الحجج امام علی‌بن‌موسی الرضاعلیه السلام بسیار علاقه داشت و دائم در فرصت‌های گوناگون به زیارتشان می‌رفت. تمام ائمه‌ی اطهارعلیهم السلام در عراق و حجاز را زیارت کرده بود.[۱]

محمّدمهدی اسلامیه از خاطره‌ی سفر زیارتی‌اش به اتّفاق مرحوم تناوش چنین می‌گوید:

یک بار که مهمان یکی از عزیزانِ ایشان در استان یزد بودیم؛ بی‌قراری خاصّی را در وجود نازنینش دیدم. چند بار خواستم سؤال کنم؛ نتوانستم. سرانجام دل به دریا زدم و از چرایی بی‌قراری‌اش پرسیدم. فرمود: «من عازم خراسانم! اگر می‌خواهی بیا وإلاّ برگرد!»

با وجود اینکه می‌دانست همراهی با او را حتماً به بازگشت به تهران بدونِ او، ترجیح می‌دهم؛ ولی با این وجود انتخاب را به‌عهده‌ی خودم گذاشت. از یزد تا مشهد مقدّس، مسیر دشواری را بایست در دل کویر می‌پیمودیم و سختی‌های راه فراوان بود. ایشان می‌خواست با اختیار کامل و انتخاب خودم به آن سفر بروم یا منصرف شوم. ماشین پیکانی که دراختیارمان بود، مناسب سفر در کویر نبود. به او پیشنهاد کردم ماشین مجهّز یکی از بستگان را قرض بگیرد، که او خیلی هم دوست داشت ماشینش را به ما بدهد؛ امّا مهندس تناوش نپذیرفت و گفت: «هر ماشینی قلق‌هایی دارد و صلاح نیست که قلق را ندانسته با ماشین دیگری برویم.»

راه افتادیم و به دل کویر زدیم. روز که بسیار طولانی می‌نمود، گذشت. شب رسید و ما در کویر همچنان مانده بودیم. مسافت زیادی در آن جاده‌ی کویری بیابانگردی کردیم. طوری شده بود که جاده‌ی اصلی قابل تشخیص نبود و هیچ علامت و یا آبادانی قابل توقّفی هم به چشم نمی‌خورد. باد کویری می‌وزید و مانع دید می‌شد. این موضوع بارها و بارها تکرار شد و گاهی چندان به طول می‌انجامید که من با همه‌ی سرِ نترسی که داشتم، نگران می‌شدم. در این میان هربار به چهره‌ی مبارک سیّدجلال که انصافاً سیمایی مسیحایی بود، نگاه می‌کردم؛ می‌دیدم با تمام وجود متوجّه حضرت ثامن‌الحججعلیه السلام و مشغول رازونیازی عاشقانه با آن حضرتعلیه السلام است و کاملاً در عالم دیگری به سر می‌بَرَد. در حالی که رانندگی می‌کرد، چیزهایی می‌فرمود که تنها کلمه‌ای مانند «صدقه» و شبه آن برای من قابل شنیدن بود. خوب دقّت کردم دیدم مطلبی را به ساحتِ عصمت ابوالحسن علیّ‌بن‌موسی‌الرّضاالمرتضیعلیه السلام معروض می‌دارد؛ ولی متوجّه کلماتش نمی‌شدم.[۲]

درهمان‌حال، سفرمان را در آن فضای لم‌یزرع ادامه می‌دادیم. بحمدالله عاقبت، آنچه خطرناک می‌دانستم و مرا بیمناک ساخته بود، گذشت و توانستیم با همان ماشینِ غیرمجهّز، از مرز بین بزرگ‌ترین مناطق کویری ایران - یعنی «دشت کویر» و «کویر لوت» - به سلامت عبور کنیم و وارد اسلامیه[۳] شویم. از آن‌جا هم عازم مشهد شدیم.

کلاً تمایل مهندس تناوش این بود که از طریق زمین و منزل به منزل، به زیارت امام هشتمعلیه السلام مشرّف شویم. گرچه مسافرت‌های زیادی با هواپیما ملازم این سالک الی الله بودم؛ امّا طریق زمینی را ترجیح می‌داد. علّت ترجیح راهِ زمینی، فرصت دریافت حالات معنوی و ایجاد آمادگی به خصوص استحکام اذکار بود.

نحوه‌ی تشرّف و زیارت ایشان در مشهد و اقامت طولانی‌اش خود یک کتاب مستقل و حجیم است، امّا به طور مختصر فوائدی که از این سفر ماند تا پایان عمر شریف‌اش دوام یافت. مثلاً ترک سیگار که بعد از حدود چهل سال آن را یک‌جا و بی‌مقدمه در محضر حضرتعلیه السلام کنار گذاشت. در میان رفقایشان که اهل سیگار بودند، توفیق ایشان در ترک این عادت، واقعاً شبیه معجزه بود.[۴]

مرحوم مهندس تناوش می‌گفت: «من سیگار را ترک نکردم، سیگار مرا ترک کرد.»[۵]