القای مطالب، بدونِ سخن‌گفتن

سیّدجلال بر این باور بود که انسان‌ها به جایی می‌رسند که با قلب با هم حرف می‌زنند و از سخن‌گفتن بی‌نیاز می‌شوند.[۱]

شهرام نوروز ناصری، شاگرد و دوست مرحوم تناوش می‌گوید: در زمان حیات مرحوم مهندس تناوش خواب دیدم شبی در منزل ایشان مهمانی بزرگی برپا شده است که در آن جمعیّت بسیار اندکی حضور دارند. آن ضیافت در فضایی آرام، نیمه‌تاریک و توأم با سکوت برپا شده بود و ملائک به آرامی از حاضران پذیرایی می‌کردند. سفره‌ی بزرگی پهن شده بود که در رأس آن مردی نورانی و لاغر اندام نشسته بودند و سر در گریبان داشتند. مهندس و حاج میرزا اسماعیل دولابی هم حضور داشتند. خانم فاطمه انصاری - همسر مهندس تناوش - به آرامی پذیرایی را مدیریت می‌کردند. همه سکوت کرده بودند.

این پرسش به ذهنم آمد که چرا این بزرگواران با هم صحبت نمی‌کنند؟!

در یک لحظه همان مرد لاغراندامی که بالای سفره نشسته بودند - یعنی آیت‌الله انصاری‌همدانیرحمه الله - سر را بالا برده و نگاهی به من کردند؛ از چشمان‌شان نوری پُرقدرت به قلب من تابید که نتوانستم تحمّل کنم و سراسیمه از خواب بیدار شدم. فردای آن روز حدود ساعت چهارِ بعدازظهر حالتی بر من عارض شد که غیرقابل توصیف و توضیح است. ریزشی در قلب خود احساس کردم؛ گویا روح از بدنم در حال جداشدن بود و سرخوش، به‌حالتی نیمه‌بی‌هوش بر زمین افتادم؛ که پس از گذشت نزدیک به بیست سال هنوز سرمستِ آن‌ام.

وقتی از این خواب و آن حال با مرحوم تناوش حرف زدم؛ ایشان با لبخند شیرینی به من فرمودند: «بزرگان از طریق قلب و روح حقایق را به جان ما القا می‌کنند.»

هفته‌ای چند روز صبح‌ها به محلّ کار ایشان و نیز غروب‌ها برای دیدار آن بزرگوار به منزل‌شان می‌رفتم و در کنارشان می‌نشستم. گاهی بدون آنکه حتّی با هم کلمه‌ای صحبت کنیم؛ با همین حضور در محضر ایشان، حالتی به من دست می‌داد که قابل توصیف نیست.[۲]