ملاهادی سبزواری

ولادت : ۱۲۱۲ق.   محل ولادت: سبزوار       وفات: ۱۲۸۹ق.     محل دفن : سبزوار         محل تحصیل: مشهد، اصفهان

اساتید: حضرات ملا حسین سبزواری ، محمد ابراهیم کلباسی و...

شاگردان: آخوند ملا محمد کاظم خراسانی ، آخوند ملا حسینقلی همدانی، ملا علی سمنانی و ....

تالیفات: اسرار الحکمه فی المفتتح و المعتتم ، منظومه ، دیوان اسرار و....

او مشهور ترین فیلسوف قرن سیزدهم هجری است . فلسفه وی با دین آمیخته است . از دیدگاه وی همه موجودات عالم به کمال عشق می ورزند و به سوی غایت نهایی خود سیر می کنند. در حال حاضر شعاع فکری و عظمت علمی حکیم سرزمین های بسیار دور را در نور دیده و آرا عقاید او در حکمت در میان دانشمندان مطرح است.

این حکیم فرزانه کتابخانه ای نداشت و همه کتاب هایش در چند جلد منحصر می شد .

با وجود کراماتی که از او نقل شده است ادیب پیشاوری می گوید: شان حاجی سبزواری اظهار کرامات نبود و این امور شان مجذوبین حاجی بود.

داستانی از او نقل است که فوق هر کرامتی است : گروهی از طلبه های کرمانی به مدرسه ایشان وارد شدند و مورد پذیرایی طلاب قرار گرفتند. وقتی در مجلس درس ایشان حاضر شدند ، بهت و شگفتی آنان را فرا گرفت و چون علت را پرسیدند گفتند که هجده سال پیش در کرمان شخصی به مدرسه ما آمد و گفت از حج برمی گردم و در راه مانده ام ، بیمار نیز هستم و اجازه خواست تا در مدرسه ما بماند تا بهبود یابد. گفتیم واقف شرط کرده است که متوقف این مکان اهل سواد باشد. گفت من علمی ندارم . در آخر خادم مدرسه با این شرط که در خدمت کردن طلاب کمک کند او را جای داد. دو سال و نیم خدمت ما را کرد و ما در آن مدت جزواتی خطی از تقریرات ملا هادی مشهور را می خواندیم و چون بعضی نظرات او را نیم پسندیدیم ، هر روز فحش های فراوانی به ملا هادی و زن و بچه اش می دادیم . حال می بینیم آن که به درسش آمده ایم همان خادم مدرسه خودمان است که دو سال و نیم خدمت ما را کرد و فحش شنید و دم نزد که منظور من در فلان درس این گونه که شما فهمیده اید نبوده است !