0211041سفر اول سلوك الی الله یا سیر من الخلق إلی الحق شامل چه مراحلی است؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 44

9. اسلام اعظم : علم و آگاهى و اذعان و اقرار به نيستى خود، نجات از غرور و خودپرستى، و نسبت دادن همه ى كمالات خود به خداى متعال. در مقابل اسلام اعظم، كفر اعظم قرار دارد كه غرور و خودپرستى و به خود نسبت دادن كمالات خويش است.




منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211043 سفر اول سلوك الی الله یا سیر من الخلق إلی الحق شامل چه مراحلی است؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 45

11. هجرت عظمى : هجرت از وجود و ترك هستى خود و سفر به عالم وجود مطلق حقّ متعال و توجّه تام به آن.




منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211044سفر اول سلوك الی الله یا سیر من الخلق إلی الحق شامل چه مراحلی است؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 45.

12. جهاد اعظم : با توسّل به مليك مقتدر و پروردگار توانا، با آثار ضعيف برجامانده از احساس وجود خود جنگيدن. در اثر اين پيكار، به تدريج آن آثار ضعيف نيز محو مى شود. در اينجا قيامت عظماى انفسيّه ى سالك برپا مى شود و با گذر از تمامى اجسام، ارواح و تعيّنات، از همه ى آنها فانى مى شود و به عالم لاهوت، يعنى عالم توحيد مطلق وارد مى شود.
با ورود به عالم لاهوت، سير الى الله به پايان مى رسد و پس از آن، سير فى الله و طىّ مدارج توحيد، كه سفر دوم از سفرهاى چهارگانه‌ى سلوك است، آغاز مى شود.



منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211045مقصود از موت اختیاری چیست؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 45 تا 46

يكى از تعابيرى كه در سير الى الله به آن اشاره می شود، موت اختيارى است. موت اختيارى يعنى با قطع دلبستگى از دنيا، نفس امّاره را ميراندن و شعله ى آن را در وجود خود خاموش كردن. به تعبير ديگر، يعنى از آمال و آرزوهاى دنيوى دست برداشتن و بدون احساس دشوارى، براى رها كردن و عبور از هر چيز دنيوى  و نيز براى رها كردن و رفتن از دنيا، آماده بودن. به تعبير سوم، يعنى از اراده و خواست خود دست برداشتن و به اراده ى حق تسليم بودن و در برابر مقدّرات الهى از خود نظريّه نداشتن و ابراز وجود، اظهار نظر، چون و چرا و اعتراض نكردن. به تعبير ديگر، موت اختيارى يعنى به سكوت رسيدن تمام وجود انسان. چه در زبان، چه در انديشه و چه در دل ساكت شدن؛ به نحوى كه جز به ضرورت، سخن نگفتن، شوق حرف زدن نداشتن و بدون وجود فشارى از درون كه شخص را به سخن گفتن وادار و ترغيب مى كند و بدون نياز به فشار آوردن به خود براى حرف نزدن و بدون احساس دشوارى، به راحتى ساكت نشستن، و علاوه بر سكوت ظاهرى، گفت وگوى درونى در فكر و ذهن، همچنين انبعاثات و رويش هاى دل در قالب خواست ها، آرزوها و احساس ها نيز متوقّف و خاموش شدن.
كسى كه به موت اختيارى نايل شده است از يك سو خود را از سايرين مهمتر نمى انگارد و در مصائب، مشكلات و محروميّت هايى كه ديگران نيز به آنها مبتلايند، براى خود تأسّف ويژه نمى خورد و در پى رهاندن خود به تنهايى، نيست. همچنين شخصى كه به موت اختيارى دست يافته باشد، اسير خودبينى نيست و به فهم، تشخيص، هنرمندى، زيركى، زرنگى و توانمندى خود مغرور و متّكى نيست و به جهل و عجز خود به عنوان يك مخلوق، واقف و معترف است. فردى كه به موت اختيارى رسيده است نه تنها متكبّر و خودپسند نيست، بلكه با همگان مؤدّب و فروتن است.





منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211046تفاوت موت و فوت چیست؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 46

موت غير از فوت است. فوت به معنى پايان يافتن زندگى دنيوى و قبض روح شدن و مردن است، در حالى كه موت يعنى رهايى از اسارت دنيا و نفس امّاره. آنچه سبب شده است به تدريج واژه ى موت به معناى مرگ و فوت به كار رود اين است كه بيشتر انسان ها قبل از اينكه زمان مرگ و فوت آنها فرا برسد و ملك الموت به زور آنها را از آغوش دنيايى كه به آن دل بسته اند بيرون بكشد، به حكم نفس امّاره، حاضر نيستند دل از دنيا ببُرند؛   لذا موت آنها يعنى رهايى ايشان از اسارت دنيا و نفس امّاره، تنها هنگام فوت و مرگشان و آن هم با اضطرار و اجبار، واقع مى شود. به موت اين گونه اشخاص، موت اضطرارى گفته مى شود.
امّا پيامبر اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم)، انسان ها را دعوت و ترغيب كردند كه پيش از آنكه به اضطرار به موت نايل شوند، با اختيار خود به موت دست يابند. آن حضرت مى فرمايند: موتوا قَبلَ اَن تَموتوا: پيش از آنكه (به قهر و اجبار) به موت نايل شويد، (با اختيار) تن به موت دهيد. 





منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211047 بهترین راه نیل به موت اختیاری چیست؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 46 تا 47

توجّه به اين نكته لازم است كه موت چيزى نيست كه بايد به وجود آورد، بلكه همواره موجود و همراه انسان است. تنها بايد از غفلت، ناهوشيارى، اشتباه و بيهوده پندارى بيرون آمد تا به آن پى برد و آن را مشاهده و احساس كرد. قرآن كريم مى فرمايد: كُلُّ نَفسٍ ذائِقَةُ المَوتِ: همگان چشنده ى موتند.   بايد دقّت كرد كه آيه نمى فرمايد سرانجام، همگان روزى طعم موت را خواهند چشيد.
بهترين و آسانترين راه نيل به موت، قرار گرفتن در جاذبه ى جمال الهى و مبتلا شدن به عشق الهى است. زيرا جاذبه ى جمال و حُسن الهى و نيروى محبّت و عشق به خدا چنان قوى است كه جذّابيّت هاى دنيوى در برابر آن رنگ مى بازد و شخص به سهولت از جاذبه ى دنيا خارج مى شود.
شوق لقاء حق سبب مىشود شخص از آنچه بين او و محبوب فاصله مى اندازد و حجاب مى شود، نفرت و به آنچه فاصله ها را از ميان برمى دارد و پرده ها و حجاب ها را كنار مى زند، اشتياق داشته باشد. در نتيجه، محبّت و عشق به خدا و شوق لقاء و وصال محبوب ازلى و معشوق لم يزلى، سبب دل بريدن از دنيا و اشتياق به موت و استقبال از آن است.

به اختيار نميرند مردم بىعشق
تو زنده كرده ى عشقى، به اختياربمير

***

بميريد، بميريد، از اين عشق بميريد
كزين عشق چو مرديد، همه روح‌پذيريد




منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211048موت اختیاری چه ثمراتی دارد؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 47 تا 48

موت اختيارى ثمرات ارزشمند بسيارى در پى مى آورد كه به برخى از آنها اشاره مى كنيم.
1. با نيل به موت، انسان به بيدارى باطنى دست مى يابد، چشم دلش باز مى شود و به شهود باطنى ملكوت عالم نايل مى گردد. پيامبر اكرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) مى فرمايند: اَلنّاسُ نيامٌ فَاِذا ماتوا انتَبَهوا: مردم در خوابند، پس آنگاه كه به موت نايل شدند، بيدار مى شوند.  
2. با موت اختيارى، شخص به لذّت و آرامشى دست مى یابد، به مراتب بالاتر از آنچه فرد خسته و خواب آلود، با خوابيدن به آن مى رسد. امام صادق(علیه السّلام) مى فرمايند: اَلنَّومُ اَخُ المَوتِ: خواب برادر مرگ است. طبيعتاً خواب برادر كوچكتر و موت برادر بزرگتر است. هنگامى كه برادر كوچكتر تا اين حد دوست داشتنى و شيرين است، برادر بزرگتر چه خواهد بود؟!
با دست يافتن به موت اختيارى، دنيا در نظر شخص، كوچك، حقير و غيرقابل اعتنا، و آخرت بزرگ، ارزشمند و خواستنى مى شود. در نتيجه، بود و نبود دنيا ديگر نمى تواند بر روح او تأثير بگذارد و آن را متلاطم كند.
3. نيل به موت اختيارى، همه ى غصّه ها، حسرت ها، نگرانى ها، كينه ها، دشمنى ها و ديگر حجاب هاى ظلمانى را، كه در مسير سفر به سوى خدا، راه بندان ايجاد كرده و مانع پيشرفت است، برطرف و راه نيل به كمال مقصود را باز و هموار مى كند.
4. با نيل به موت اختيارى و رهايى از محبّت دنيا، كه سرمنشاء همه زشتى ها و پليدى هاست،   وجود فرد از بدى ها و زشتى ها پاك و مبرّا و همچون روز تولّد، از همه ى آلودگى ها و عيوب منزّه مى شود.
5. موت اختيارى سبب مى شود حجاب بين عبد و مولا و محبّ و محبوب برطرف گردد و ملاقات و ديدار و قرب و وصال خدا و خوبان خدا حاصل شود.   به اين لحاظ، از زمان نيل شخص  به موت اختيارى، مىتوان به زفاف حقيقى تعبير كرد. اميرالمؤمنين(علیه السّلام) فرمودند: مَن يَمُت يَرَنى : هركس به موت نايل شود، مرا مى بيند. 






منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211049مفهوم فنا چیست؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 48

فنا در لغت، به معنى نابود، مندكّ و مضمحل شدن و در اصطلاح اهل معرفت، به معناى پىبردن، با تمام وجود يافتن و احساس كردن و به ديده ى شهود، ديدنِ نيستى و فانى بودن فعل، صفت و ذات همه ى موجودات در فعل، صفت و ذات خداوند متعال است. بنابراين مقصود از فنا، فانى شدن نيست؛ زيرا همان طور كه قرآن كريم مى فرمايد: كُلُّ مَن عَلَيها فانٍ: تمامى آنچه در جهان خلقت است فاني اند. و نيز مى فرمايد: كُلُّ شَىءٍ هالِكٌ اِلّا وَجهَهُ: همه چيز فانى است مگر روى او. نه اينكه سرانجام روزى فانى و نابود خواهد شد. فانى شدن آنچه فانى است بى معنى است. در نتيجه، مقصود از فنا، از پندار باطلِ برخوردار از وجود بودن مخلوقات، رهايى يافتن، به فانى بودن آنها پى بردن و فناى آنها را شهود كردن است.
مقصود از فانى شدن سالك، از بين رفتن و نابود شدن او نيست؛ بلكه فناى جهت بشرى او در جهت ربوبيّت حضرت حق است؛ زيرا هر بنده، جهت و وجهى از پروردگار دارد. فنا حاصل نمى شود مگر با توجّه تام به حضرت حق و در اثر آن، غالب شدن جهت حقّى سالك بر جهت خلقى او و مقهور شدن جهت خلقى وى در برابر جهت حقّى او. اين توجّه تام جز با محبّت كامل عبد به حضرت حق حاصل نمى شود و اين محبّت ذاتى در عبد نيز جز با اجتناب وى از آنچه با محبّت كامل به حضرت حق در تضاد است، پديدار نمى گردد. اين اجتناب همان تقواست كه بهترين توشه ى سالكى است كه در صدد مى باشد با مركب محبّت، به سوى حضرت دوست سفر كند و به وصال محبوب ازلى برسد.
بنابراين مقصود از فانى شدن سالك، ازبين رفتن جسم، روح يا احساس و ادراكش نيست؛ بلكه فانى شدن اِنّيّت و اَنانيّت و به تعبير ديگر، از بين رفتن خودبينى و خودخواهى اوست. در نتيجه سالك تا به خود توجّه دارد و هر چيز مادّى يا معنوى را به خود نسبت می‌دهد و براى خود مى خواهد، به فنا نرسيده و به وصال راه ندارد.
فنا سبب مى شود عبد به تعيّنات الهى متعيّن و به صفات الهى متّصف گردد؛ كه اين همان بقاء بالله است. چنان كه قطعه ى ذغالى كه به شدّت تيره و سرد است، در اثر آمادگى براى پذيرفتن ويژگى هاى آتش و به سبب مجاورت آتش، به تدريج صفات تيرگى و سردى را از دست مى دهد و همچون آتش، گرم، سوزاننده، روشن و روشنى بخش مى شود. در حديثى منسوب به امام صادق (علیه السّلام) آمده است : لَنا مَعَ اللهِ حالاتٌ هُوَ فيها نَحنُ وَ نَحنُ فيها هُوَ وَ مَعَ ذلِكَ هُوَ هُوَ وَ نَحنُ نَحنُ : ما را با خدا حالاتى است كه در آن حالات، او ماست و ما اوييم و در عين حال، او اوست و ما ماييم.  

هيچ كس را تا نگردد او فنا
چيست معراج فلك؟ اين نيستى
نيست ره در بارگاه كبريا
عاشقان را مذهب و دين، نيستى




منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211050فنا دارای چه مراتبی است؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 48 تا 49

فنا از منظر آنچه سالك به نيستى آن پى مى برد به چهار مرتبه تقسيم مى شود. نخست فناى افعالى، كه در اين مرتبه سالك فاعليّت خلق را در فاعليّت حضرت حق مضمحل و فانى مى بيند، از پندار فاعل انگاشتن مخلوق رها مىشود و پى مى برد كه تنها فاعل واقعى در عالم وجود، خداست و هر آنچه در عالم رخ مى دهد و تمامى كارهايى كه در جهان انجام مى شود، حقيقتاً فعل الهى و كار خداست. دوم فناى صفاتى، كه در اين مرتبه سالك صفات خلق را در صفات حضرت حق فانى و مضمحل مى بيند و عالم را تجلّي گاه صفات الهى مى يابد. سوم فناى اسمائى، كه در اين مرتبه سالك صاحب صفتى جز خدا در عالم نمى بيند. چهارم فناى ذاتى، كه در اين مرتبه، سالك همه ى افعال، صفات و موجودات را در هستى حضرت حق مضمحل و فانى مى يابد و جز هستى حضرت حق، هيچ چيز در عالم نمى بيند و با تمام وجود حس مى كند كه تمامى ما سوى الله، نمود و جلوه اى از هستى حضرت حق است و در حقيقت هيچ چيز و هيچ كس جز خدا وجود ندارد.




منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211051آیا در آیات و احادیث به مفهوم فنای ذاتی اشاره‌ای شده است؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 49 تا 53

قرآن كريم مى فرمايد: هُوَ الاَوَّلُ وَ الآخِرُ وَ الظّاهِرُ وَ الباطِنُ: هم او اوّل و آخر و ظاهر و باطن است. 
هُوَ الاَوَّل، هُوَ الآخِر، هُوَ الحَقّ
همو نغمه، همو نائى، همو نى
هُوَ الظّاهِر، هُوَ الباطِن، هُوَ الحَىّ
همو ساغر، همو ساقى، همو مى

گواه بر اينكه هيچ چيز جز او هستى واقعى ندارد، نيز خود اوست. شَهِدَ اللهُ اَنّهُ لا اِلهَ اِلّا هُوَ: خودِ خداوند گواهى مى دهد كه خدايى جز او نيست.  
كه يكى هست و هيچ نيست جز او
وَحدَهُ لا اِلهَ الاّ هو

آنچه به نام مخلوقات مشاهده مى شود چيزى جز جلوه هاى گوناگون يك متجلّى، كه خود را به گونه هاى مختلف پديدار كرده است، نيست. اميرالمؤمنين(علیه السّلام) مى فرمايند: اَلحَمدُ ِللهِ المُتَجَلّى لِخَلقِهِ بِخَلقِهِ : سپاس تنها از آنِ خدايى است كه با مخلوقاتش خود را بر مخلوقاتش جلوه گر ساخت.   در نتيجه، جهان خلقت تجلّي گاه خدا و هر يك از مخلوقات، جلوه و نمودى از هستى خداست. لذا در جهان از هر طرف به جانب ديگرى روى برگردانيم، در آن طرف نيز جلوه ى خدا را خواهيم ديد. قرآن كريم مى فرمايد: فَاَينَما تُوَلّوا فَثَمَّ وَجهُ اللهِ: پس به هر سو روى برگردانيد، آنجا (نيز) روىِ خدا است.   بر همين اساس، اميرالمؤمنين(علیه السّلام) فرمودند: ما رَأَيتُ شَيئاً اِلّا وَ رَأَيتُ اللهَ قَبلَهُ وَ بَعدَهُ وَ مَعَهُ وَ فيهِ: هيچ چيز را نديدم مگر اينكه پيش از آن، پس از آن، همراه آن و درون آن چيز خدا را ديدم. 
معشوقه يكى است، ليك بنهاده به پيش
در هر يك از آن آينه ها بنموده
از بهر نظاره صد هزار آينه بيش
بر قدر صقالت و صفا، صورت خويش

لذا هنگامى كه زُراره از امام باقر(علیه السّلام) پرسيد: اَ كانَ اللهُ وَ لا شَىءَ: آيا خدا بود و چيزى وجود نداشت؟ حضرت فرمودند: نَعَم، كانَ وَ لا شَىءَ: آرى، بود و چيزى وجود نداشت.   و به محمّد بن مسلم نيز فرمودند: كانَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لا شَىءَ غَيرُهُ: خداى عزّوجلّ بود و چيزى جز او وجود نداشت.   بايد توجّه داشت از آنجا كه خداى متعال خالق زمان و فراتر از عالم مادّه و زمان است، افعالى كه در آيات و احاديث درباره ى خداوند به كار مىرود فارغ و منسلخ از زمان مى باشد و حكايت از امرى دائمى و هميشگى دارد؛ چنانكه وقتى قرآن كريم مى فرمايد: اِنَّ اللهَ كانَ عَليماً حَكيماً،   سَميعاً بَصيراً،   غَنيّاً حَميداً،   تَوّاباً رَحيماً    و يا هنگامى كه می‌فرمايد: اِنَّ اللهَ كانَ عَلى كُلِّ شَىءٍ شَهيداً، مُقيتاً،   قَديراً،   مُقتَدِراً،   رَقيباً     و موارد بسيار ديگر شبيه اين آيات، به هيچ وجه مقصود حالت و وضعيّتى نيست كه خداوند در گذشته داشته است و اكنون ندارد.
بنابراين، احاديث مورد اشاره و احاديث فراوان ديگرى كه با همين مضامين وجود دارد نيز از گذشته ى طى شده اى خبر نمى دهد و حاكى از اين است كه همواره خدا هست و چيز ديگرى نیست. چنانكه از آن حضرت روايت شده است كه فرمودند: اِنَّ اللهَ تَبارَكَ كانَ وَ لا شَىءَ غَيرُهُ ... وَ كَذلِكَ اليَومَ وَ كَذلِكَ اَبَداً: خداى تبارك بود و چيزى جز او نبود ... و امروز هم همان طور است و تا ابد نيز همين گونه خواهد بود. 
سوره ى مباركه ى توحيد يا اخلاص، به روشنى از اين حقيقت خبر مى دهد؛ چنانكه مى فرمايد : قُل هُوَ اللهُ اَحَدٌ. اللهُ الصَّمَدُ. لَم يَلِد وَ لَم يُولَد. وَ لَم يَكُن لَهُ كُفُواً اَحَدٌ: بگو او خداوند يكتاست. تنها وجود خداوند پُر و بى نياز است. نه مىزايد و نه زاييده مى شود. (در احديّت، صمديّت و اينكه نمى زايد و زاييده نمى شود) همتايى براى او وجود ندارد. مقام احديّت حضرت حق، غيرى باقى نمى گذارد؛ زيرا حقيقتى كه از تمامى جهات نامحدود است، جايى براى وجود غير باقى نمى گذارد. تصوّر وجود غير، نيازمند محدود دانستن آن حقيقت است. اينكه تنها خداوند وجودش تو پُر و بى نياز است؛ يعنى تنها خداست كه هستي اش اعتبار دارد و هرچه جز او بى اعتبار و همچون حبابى ميان تهى، سرابى خالى از واقعيّت و سايه اى بى پايه و يك پارچه نيازمندى به صاحب سايه است. به بيان ديگر، هرچه جز او، جلوه و نمود است و تنها او هستى و وجود مى باشد. همچنين اگر غيرى وجود داشته باشد، يا آن غير از خداوند جدا و متوّلد شده و يا خدا از آن جدا و متولّد گرديده است، در حالى كه نه چيزى از خدا متولّد مى شود و نه خدا از چيزى متولّد شده است. در نتيجه، وقتى سخن از هستى و وجود است، نمى توان جلوه و نمود را نيز نام برد، لذا قرآن مى فرمايد: لا تَدعُوا مَعَ اللهِ اَحَداً: با خدا احدى را نخوانيد.
نقل شده است روزى عبّاس بن على، قمر بنى هاشم(علیه السّلام) در سنين كودكى نزد اميرالمؤمنين(علیه السّلام) نشسته بودند. امام(علیه السّلام) به فرزند خود فرمودند: بگو «يكى». گفت: «يكى». فرمودند: بگو «دو». پاسخ داد: پدر! با زبانى كه «يكى» گفتم، «دو تا» نمى گويم. حيا مى كنم «دو تا» بگويم. اميرالمؤمنين علیه السّلام او را در آغوش كشيدند و ميان دو ديده ى او را بوسيدند.   فناى ذاتى يعنى رسيدن به شهود حقيقت فوق و فانى و مستهلك ديدن همه چيز در هستى حضرت حق. 


منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211052درك و دریافت فنا دارای چه مراتبی است؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 48

سالك از نظر نحوه و ميزان معرفت، درك و دريافت فنا، چهار مرتبه را طى مى كند. نخست علماً به فناى موجودات آگاه مى شود و همه ى ما سوى الله را فانى و نابود مى داند. در مرتبه ى دوم حالاً به فنا مى رسد و در نگاه به مخلوقات، حالت كسى را پيدا مى كند كه به سراب مى نگرد، در حالى كه مى داند واقعاً آب نيست و تنها نمودى كاذب از آب است. در سومين مرتبه، شهوداً به فنا نايل مى شود و به ديده ى باطن، فناى ما سوى الله، از جمله خود را مشاهده مى كند. در مرتبه ى چهارم سالك از توجّه به فنا نيز فانى مى شود.






منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211054انسان در درک حقیقت وجودی خود دچار چه اشتباهاتی شده است؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 58 تا 60

قرآن كريم انسان را به انديشيدن در مورد حقيقت انسانى خود فرا خوانده و با تأكيد بسيار از او خواسته است از خود غافل نشود و به خويش بينديشد و بپردازد. چنان كه مى فرمايد: عَلَيكُم اَنفُسَكُم: بر شما باد به توجّه به خويشتن. امام باقر(علیه السّلام) مى فرمايند: عَلَيكَ بِذاتِ نَفسِكَ وَ دَع ما سِواها: بر تو باد به توجّه و پرداختن به حقيقت هستى خود، و هرچه جز آن را رها كن.  
نينديشيدن در مورد حقيقت وجودى خود، سبب شده است بسيارى از انسان ها از خويش غافل و ناآگاه بمانند و تصوّرى كه از خود دارند صرفا به جنبه هاى ظاهرى و جسمانى خويش محدود شود. به بيان ديگر، بسيارى از انسان ها تن را با من اشتباه گرفته اند. اين در حالى است كه بدن، مَركب انسان براى سير او در عالم طبيعت است و خود انسان غير از اين مركب است. در عوالم قبل از دنيا، انسان بود، ولى اين بدن خاكى و طبيعى وجود نداشت. انسان پيش از دنيا عوالم متعدّدى را طى كرده است: عالم انوار، عالم اظلّه و اشباح و عالم ذر.

رهرو منزل عشقيم و ز سرحدّ عدم
تا به اقليم وجود، اين همه راه آمده ايم

در عوالم مزبور انسان وجود داشت، امّا اين بدن خاكى و طبيعى نبود. حقيقت انسانى هنگامى كه به هر عالمى وارد مى شد، پيكر و مركبى از جنس آن عالم در اختيارش قرار مى گرفت تا به وسيله ى آن، عالم مزبور را طى كند و در پايان راه، از آن مركب فرود مى آمد و از آن پيكر جدا مى شد. پيكر و مركب مزبور در آن عالم باقى مى ماند و او به عالم جديدى وارد مى شد و پيكر و مركبى از جنس عالم جديد در اختيارش قرار مى گرفت. بر همين اساس، هنگام ورود به عالم طبيعت و دنيا نيز مركب و پيكرى جسمانى و از جنس عالم طبيعت به او داده شد تا دنيا را با آن طى كند و در پايان اين مرحله نيز از مركب تن فرود مى آيد و بدن خاكى او در عالم طبيعت باقى مى ماند و خود او به عالم برزخ وارد مى شود و مركب و پيكرى از جنس عالم مزبور در اختيارش قرار مى گيرد. اين روند در عوالم بعدى همچون محشر و قيامت نيز ادامه مى يابد.
انسان همچون مسافرى است كه در بخشى از سفر خود سوار هواپيما مى شود و هوايى سفر مى كند. در پايان اين مرحله، در فرودگاه از هواپيما پياده و سوار خودرويى مى شود و بخش دوم سفر را زمينى طى مى كند. در انتهاى مرحله ى مزبور نيز در ساحل دريا از خودرو پياده و سوار كشتى مى شود و بخش سوم سفر را دريايى مى پيمايد. خود مسافر غير از هواپيما، خودرو و كشتى است، چنانكه خود انسان غير از پيكرهايى است كه در عوالم مختلف در اختيارش قرار دارد.
غافل و بى خبر ماندن انسان از حقيقت خود سبب مى شود از گنجه اى عظيمى كه در وجودش نهفته است بى بهره بماند و در عين برخوردارى از عظيم ترين سرمايه ها، در تهى دستى به سر برَد. شناخت حقيقت خود و پىبردن به گنجه اى عظيم پنهان در وجود خويش به او اين امكان را مى دهد كه نسبت به استخراج ذخائر عظيم وجودى خود اقدام كند و به عظمت ها و منزلت هايى كه قرآن به آنها اشاره فرموده است، دست يابد. انسانى كه خويشتن خويش و حقيقت انسانى خود را فراموش كرده است، به فردى مى ماند كه ثروتى انبوه، قصرهايى مجلّل و خدمتكارانى كمربسته و گوش به فرمان در اختيار دارد. فرد مزبور به تنهايى، با خودروى گران قيمت خود به سفر مىرود. در بين راه، به هنگام عبور از جادّه هاى كوهستانى، دچار سانحه ى شديدى مى شود و پس از برخورد خودرواش با كوه، سرش به شيشه ى جلوى خودرو برخورد مى كند و بى هوش مى شود. از خودرو به بيرون پرتاب مى شود و پيكر بى هوش او از شيب كنار جادّه به پايين درّه ى مجاور مى غلتد. او در اثر اين سانحه حافظه ى خود را به طور كامل از دست مى دهد. هيچ گونه مدركى كه با آن بتوان هويّت او را شناسايى كرد نيز به همراه ندارد.
ساعاتى بعد بعضى از اهالى روستاى پايين درّه، پيكر مجروح و بى هوش او را مى يابند و آن را به روستا منتقل مى كنند و بر زخم هاى او مرهم مى نهند و به تدريج او را به هوش مى آورند. پس از به هوش آمدن، در مورد نام و نشانش و اينكه اهل كجاست و چه شده كه به اين روز افتاده است از او مى پرسند. امّا او كه حافظه اش را كاملاً از دست داده است، نه معناى حرف هايى را كه ديگران مى زنند می‌فهمد و نه خود را مى شناسد. پس از بهبود زخم ها، اهالى روستا براى اينكه او بتواند به زندگى ادامه دهد، طبق عرف روستاى خود، نامى بر او مى نهند و طبق ادبيّات روستاى خويش، كلمه به كلمه، سخن گفتن را به او مى آموزند و طبق رسم روستاى خود، لباس پوشيدن، غذا خوردن و ديگر امور لازم را به او ياد مى دهند. با گذر زمان، او به زندگى در روستا كاملاً خو مى گيرد و به زندگى در آن ده مى پردازد. او كه در ده، نه كس و كار و خانواده و خويشاوندى، و نه خانه و كاشانه و سرپناه و سرمايه اى دارد، به ناچار شب ها در كنج كوچه هاى ده مى خوابد و روزها، مردم قرص نانى به او صدقه مى دهند تا از گرسنگى نميرد، و اين در شرايطى است كه حساب‌هاى بانكى پر از پول، قصرهاى مجلّل و خدمت گزاران آماده ى او، در شهر همچنان وجود دارند؛ امّا تا حافظه اش بازنگردد و خود را به ياد نياورد، سرنوشتى جز زندگى سخت، محقّر و فقيرانه در كنج روستا نخواهد داشت و كوچكترين بهره اى از دارايى ها و منزلت‌هايى كه در شهر دارد نصيبش نخواهد شد.
انسانى كه خويشتن خويش را نمى شناسد نيز به منزله ى فرد مذكور است و تا به حقيقت خود پى نبرَد و به خويشتن معرفت و شناخت پيدا نكند، از عظمت ها و سرمايه هاى نهفته در وجودش بى نصيب خواهد ماند و اين مرغ باغ ملكوت و طاووس عرشى، در ديار غريب، همچون زاغ و زغن، در محروميّت و حقارت، روزگار را سپرى خواهد كرد.

اى در طلب گره گشايى مرده
اى بر لب بحر و تشنه در خاك شده
با وصل بزاده و ز جدايى مرده
وى بر سر گنج و از گدايى مرده




منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211055خودشناسی از چه ضرورت و اهمیتی در زندگی و سلوک عرفانی انسان برخوردار است؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 60 تا 61

قرآن کریم تصریحات و اشارات فراوانی به عظمت فوق تصوّر انسان دارد. آنچه مایه ی این همه عظمت شده است، گوهر اصلی وجود انسان است. اما متأسّفانه، بسیاری از انسان ها به این موضوع اساسی نمی اندیشند که کیستند و اصل وجودشان چیست و چون نمی‌اندیشند، تنِ خود را با منِ خود اشتباه می گیرند. درحالی که این تن ما نیستیم. این تن مرکب ماست و همه ی عظمت هایی که قرآن کریم به آنها اشاره کرده است، در من و روح ماست، نه در پیکر جسمانی ما. این غفلت از خویشتن سبب شده است که انسان از گنج های عظمتی که در وجود خود دارد، بی بهره بماند. قرآن كريم راه بازيافتن گنج هاى درون و عظمت هاى نهفته در خويش را تزكيه‌ى نفس معرّفى كرده است. چنانكه پس از يازده سوگند، كه حاكى از شدّت اهمّيّت موضوع است، مى فرمايد: قَد اَفلَحَ مَن زَكّيها وَ قَد خابَ مَن دَسّيها: هر آن كس نفس خويش را تزكيه كرد، به رستگارى و شكوفايى رسيد و هركس آن را آلوده ساخت، به خسارت و زيان دچار شد. و در جاى ديگر مى فرمايد: قَد اَفلَحَ مَن تَزَكّى: كسى كه خويش را تزكيه كرد به رستگارى رسيد. 
تزكيه نيز منوط به اين است كه شخص، خود را بشناسد. راز تأكيدهاى فراوان احاديث بر اهمّيّت و سودمندى معرفت نفس و خويشتن‌شناسى، در همين نكته نهفته است. به عنوان نمونه به چند مورد از احاديث مزبور از زبان اميرالمؤمنين(علیه السّلام) اشاره مى كنيم. آن حضرت مى فرمايند: مَعرِفَةُ النَّفسِ اَنفَعُ المَعارِفِ: خويشتن شناسى سودمندترين شناخت هاست.  و نيز مى فرمايند: اَلعارِفُ مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَأَعتَقَها وَ نَزَّهَها عَن كُلِّ ما يُبَعِّدُها: عارف كسى است كه خود را بشناسد و نفس خويش را از همه ى تعلّقات و اسارت ها برهاند و از هرچه او را از جايگاه بلند خويش دور مى كند، پاك و مبرّا سازد. متقابلا مى فرمايند: كَفى بِالمَرءِ جَهلاً اَن يَجهَلَ نَفسَهُ: اين نادانى براى انسان بس، كه خود را نشناسد.   و نيز مى فرمايند: مَن لَم يَعرِف نَفسَهُ بَعُدَ عَن سَبيلِ النَّجاةِ وَ خَبَطَ فِى الضِّلالِ وَ الجِهالاتِ : كسى كه خود را نمى شناسد، از راه نجات به دور مى افتد و در گمراهى و نادانى به خطا و خلاف دچار مى شود.   و بر اين اساس، از شخصى كه درصدد شناخت حقيقت وجودى خود نيست اظهار شگفتى مى نمايند و می‌فرمايند: عَجِبتُ لِمَن يَنشِدُ ضالَّتَهُ وَ قَد اَضَلَّ نَفسَهُ فَلا يَطلُبها: در شگفتم از كسى كه به خاطر چيزى كه گم كرده است فرياد برمى آورد و آرام نمى نشيند، و اين در حالى است كه خود را گم كرده است و در طلب آن برنمى آيد. 




منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211056انسان حقیقتاً چه موجودی است و چگونه می‌توان به انسان حقیقی تبدیل شد؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 61 تا 65

از آيات قرآن كريم و سخنان معصومين (علیهم السلام) اين گونه برمى آيد كه آنچه مايه ى شرافت و سبب ارزشمندى و برترى انسان بر ديگر مخلوقات، مسجود ملائكه قرار گرفتن او، تبريك گفتن خداوند به خويش در آفرينش وى، موجب شايستگى و استعداد او براى حامل امانت و عهده دار خلافت الهى شدن وى است، روح الهى است كه حقيقت انسانى انسان چيزى جز آن نيست.
قرآن كريم مى فرمايد: وَ اِذ قالَ رَبُّكَ لِلمَلائِكَةِ اِنّى خالِقٌ بَشَرا مِن صَلصالٍ مِن حَمَاءٍ مَسنونٍ، فَاِذا سَوَّيتُهُ وَ نَفَختُ فيهِ مِن روحى فَقَعوا لَهُ ساجِدينَ فَسَجَدَ المَلائِكَةُ كُلُّهُم اَجمَعونَ: و هنگامى كه پروردگارت به فرشتگان فرمود من از گِل خشكيده ى لجن بوى ناكى، بشرى مى آفرينم. پس آنگاه كه او را ساختم و از روح خود در آن دميدم، در برابر او سجده كنيد. پس همه ى فرشتگان سجده كردند. از اين آيه و آيه ى ديگرى كه شبيه اين مضمون را دربر دارد،   به خوبى مى توان دريافت كه مايه ى ارزش و سبب شايستگى آدم، براى مسجود ملائك قرار گرفتن، نه پيكر خاكى او كه از گِلى خشكيده و لجنى بوى ناك ساخته شده، بلكه روح خدايى كه در كالبد او دميده شده است، مى باشد.    
علّت انتساب روحى كه از آن در كالبد آدمى دميده شد، به خداوند متعال، عظمت آن در پيشگاه خداوند و قرب منزلت و مرتبه ى وجودى آن به حضرت احديّت است. اين روح نزديكترين مخلوق از نظر مراتب و كمالات وجودى به خداوند، مظهر و مجلاى وجه الله، آينه ى تمام نماى اسماء و صفات الهى و جلوه ى كامل و تامّ پروردگار متعال است. 
قرآن كريم سه ويژگى براى روح برشمرده است :
1. عالم وجود داراى دو مرتبه ى عالم خلق و عالم امر است. قرآن كريم مى فرمايد : اَلا لَهُ الخَلقُ وَ الاَمرُ: آگاه باشيد كه عالَم خلق و عالَم امر از آن اوست.   عالم امر برتر از عالم خلق است و محدوديّت هاى عالم خلق را ندارد. عالم خلق، عالم اسباب و مسبّبات و تدريج و مشروط بودن هر چيز بر وجود مقدّمات و علل مى باشد. وجود هر چيز در عالم خلق منوط به اين است كه زمينه ى مساعد براى آن وجود داشته و علّت و سبب آن موجود باشد و با گذر زمان، به تدريج آن چيز پديد آيد. همچون به وجود آمدن يك سيب كه با وجود زمينه ى مساعد و شرايط مناسب، از درخت سيب و شكوفه ى آن به تدريج به وجود مى آيد. امّا در عالم امر وجود هر چيز، مستقيم و بى واسطه به اراده ى الهى وابسته است و به صِرف اراده ى حضرت حق، بى نياز به هر مقدّمه، اسباب و شرايطى، در يك آن و بى درنگ به وجود مىآيد. قرآن كريم مى فرمايد: اِنَّما اَمرُهُ اِذا اَرادَ شَيئَاً اَن يَقُولَ لَهُ كُن فَيَكونُ : منحصرآ امر الهى اينگونه است كه هنگامى كه خداوند چيزى را اراده كند، همين كه به او مى گويد باش، ايجاد مى شود.   روشن است كه مقصود از اين گفتن، گفتن با لفظ و كلام نيست؛ بلكه همان اراده و خواست خداى متعال است. همچنين مى فرمايد: وَ ما اَمرُنا اِلّا واحِدَةً كَلَمحٍ بِالبَصَرِ: امر ما نيست جز يكباره و دفعى، هم چون چشم بر هم زدنى. 
با توجّه به مقدّمه ى فوق، نخستين ويژگى كه قرآن كريم در مورد روح بيان داشته اين است كه روح فراتر از عالم خلق و متعلّق به عالم امر است. چنانكه به پيامبر اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) مى فرمايد: يَسئَلونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِن اَمرِ رَبّى: از تو در مورد روح مى پرسند. بگو روح از امر پروردگارم است. 

2. روح موجودى عظيم تر از تمامى فرشتگان است. چنانكه امام صادق(علیه السّلام) فرمودند: خَلقٌ اَعظَمُ مِنَ المَلائِكَةِ: آفريده ايست بزرگتر از تمامى فرشتگان. ملائكه از شؤون روح و به منزله ى بال و
پر و شاخه هاى روحند؛ به همانگونه كه قوا و حواسّ انسان از شؤون حيات او مى باشند. همچون همراه بودن جلوه با متجلّى، تبعيّت معلول از علّت و ملازم بودن فرع با اصل، ملائكه نيز همواره همراه، تابع و ملازم روحند و با فرود آمدن روح، آنها نيز فرود مى آيند و سبب فرود آمدن آنها، نازل شدن روح است. چنانچه قرآن كريم مى فرمايد: تَنَزَّلُ المَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فيها بِاِذنِ رَبِّهِم: فرشتگان و روح به اذن پروردگارشان در شب قدر فرود مى آيند.   و نيز مى فرمايد: يُنَزِّلُ المَلائِكَةَ بِالرُّوحِ مِن اَمرِهِ عَلى مَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ: خداوند فرشتگان را به سبب و تبعيّت روح، از امر خويش بر هر يك از بندگانش كه بخواهد فرو مى فرستد. 

3. روح، عارى و برى و مقدّس و منزّه از هر عيب و نقصى است و همه ى كمالات را تمام عيار در خود دارد. لذا قرآن كريم قداست همه جانبه را به روح نسبت مى دهد. چنانكه درباره ى حضرت مسيح(علیه السّلام) مى فرمايد: اَيَّدناهُ بِروحِ القُدُسِ: او را به وسيله ى روح مقدّس تأييد كرديم. 
***
با شناخت سه ويژگى فوق، اكنون مى توان دانست آنچه سبب عظمت انسان، برترى مرتبه ى او بر ديگر آفريدگان، قائم مقامى و جانشينى خدا در مديريّت و فرمان روايى بر جهان خلقت و مسجود ملائكه قرار گرفتن وى مى باشد، چيزى جز روح نيست. امّا بايد دانست مقصود از اين روح همان چيزى نيست كه ما حيات طبيعى و حواسّ و ادراكات خود را به آن وابسته مى دانيم.
آنچه در پيكر انسان دميده شده است تماميّت روح با همه ى كمالاتى كه دربر دارد نيست. قرآن كريم فرمود: نَفَختُ فيهِ مِن روحى: از روحم در او دميدم. نفرمود روحم را در او دميدم. البتّه روشن است كه مقصود از «مِن» اين نيست كه بخشى يا قسمتى از روحم را در او دميدم؛ زيرا روح يك حقيقت بسيط و مجرّد است و جزءبردار نيست تا قابل تجزيه به بخش هايى بوده و بخشى از آن در انسان دميده شده باشد. بلكه مقصود از «مِن روحى» اين است كه مرتبه ى نازله و رقيقهى روح و به تعبير ديگر، صورت زير حجاب قرار گرفته ى آن در انسان دميده شده است. كما اينكه در بيان همين حقيقت، قرآن كريم در جاى ديگرى فرمود: لَقَد خَلَقنَا الاِنسانَ فى اَحسَنِ تَقويمٍ ثُمَّ رَدَدناهُ اَسفَلَ سافِلينَ : همانا انسان را در بهترين صورت آفريديم، سپس او را به پايين ترين مرتبه بازگردانديم.   مقصود از تنزّل روح به اسفل سافلين، محجوبيّت روح به حجاب هاى نورانى و ظلمانى، در عين بقاى روح با همان عظمت خويش در وراى حجاب هاست.

از ظلمت و ز نور، در تنگناى غم
بس پرده و حجاب كه در پيش چشم ماست
براى تسهيل درك حقيقت فوق، مثالى هر چند ناقص را مطرح مى كنيم. اگر در برابر خورشيد دريچه ها و قاب هايى قرار دهيم كه به تدريج كوچك تر شوند و پس از آنها شيشه هاى ماتى بگذاريم كه به تدريج كدرتر شوند؛ نور خورشيد ابتدا از دريچه ها و قاب ها عبور مى كند و هرچه پايين تر مى آيد مقدار كمترى از آن امكان عبور پيدا مى كند، آنگاه نورى كه از آخرين دريچه خارج مى شود، به شيشه هاى مات مى تابد و از آنها عبور مى كند. هرچه نور مزبور از شيشه هاى كدر عبور مى كند ضعيف تر و كم سوتر مى شود و سرانجام نورى بسيار ضعيف و كم سو از آخرين شيشه ى مات خارج مى شود. نور مزبور همان نور خورشيد است، امّا نه با آن درخشندگى و شدّت اوّليّه، بلكه مرتبه ى نازل و ضعيفى از آن است؛ و اين در حالى است كه خورشيد با نور قوى و خيره كننده اش در آن سوى شيشه ها و دريچه ها، همچنان باقى است و پرتوافشانى مى كند.
با توجّه به مثال فوق، همه ى آنچه به عنوان ظرفيّت ها و توانايى هاى روح بشرى شناخته شده است، تنها كورسويى از خورشيد درخشان روح است كه از پس حجاب هاى بسيارِ نورانى و ظلمانى، در كالبد بشرى نمايان شده است. سلوك عرفانى چيزى جز شكستن و دريدن اين حجاب ها براى رجعت به مبدئى كه پيش از هبوط به اسفل سافلين، آنجا بوده ايم، و صعود براى نيل به حقيقت و تماميّت انسانى خويش، كه همان روح است، نمى باشد.





منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211057 انسان در مقایسه با سایر موجودات عالم چه مرتبه و منزلتی دارد؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 65

در پرتو بيدارى و آگاهى حاصل از توجّه به این امر که حقیقت انسانی انسان روح الهی یی است که در کالبد او دمیده شده است، نه پيكر خاكى او كه از گِلى خشكيده و لجنى بوى ناك ساخته شده، و اینکه این روح نزديك ترين مخلوق از نظر مراتب و كمالات وجودى به خداوند است، مشخّص می شود انسان اين موجود حقير عاجز كه مى بينيم نيست و كنج اين عالم خاك جايگاه او نيست.

چه گويمت كه به مي خانه دوش مست و خراب
كه اى بلندنظر شاه باز سدره نشين
تو را ز كنگره ى عرش مى زنند صفير
سروش عالم غيبم چه مژده ها داد است
نشيمن تو نه اين كنج محنت آباد است
ندانمت كه در اين دامگه چه افتاد است

انسان را بزرگ آفريده و بزرگ آفريده است. يعنى از يك سو انسان آفريده و مصنوع خداى بزرگ است. ارزش هر اثر هنرى بستگى به اين دارد كه خالق آن از چه مرتبه اى از اعتبار در جهان هنر برخوردار است. قيمت هر محصول صنعتى متأثّر از اعتبار كشور و كارخانه ى سازنده ى آن است. هرچه خالق يك اثر هنرى، هنرمند بزرگترى باشد و هرچه كارخانه و كشور توليدكننده ى يك محصول صنعتى معتبرتر باشد، ارزش آن اثر و قيمت آن محصول صنعتى بيشتر است و خريداران حاضرند براى آن پول بيشترى بپردازند. با توجّه به اين حقيقت، اكنون بايد تأمّل كرد كه سازنده ى انسان كيست و تا چه حد از اعتبار برخوردار است. توجّه به اينكه انسان ساخته ى خداى بزرگ است سبب مى شود شخص براى خود ارزش بالايى قائل شود و خود را به بهاى اندك نفروشد.
از سوى ديگر، خداوند نيز در مقام آفرينش انسان، موجودى عظيم آفريده است و انسان در مقايسه با ساير مصنوعات كارگاه صنع الهى، بسيار بزرگ است. خداوند در بين مخلوقات، تنها انسان را فعلاً و صفتا و ذاتا به وِزان و متناسب با خود آفريده است و لذا تنها انسان مى تواند در فعل، صفت و ذات، آينه ى تمام نماى فعل، صفت و ذات الهى باشد.



منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211058در مقایسه با سایر موجودات, ظرفیت‌های نهفته در وجود انسان چه امكان متفاوتی را در انجام خواسته‌هایش به او بخشیده است؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 66

نفس حيوانى فاعل بالالة و الحركة است؛ يعنى براى اينكه كارى انجام دهد هم به اعضا و ابزار نيازمند است و هم بايد اعضا و ابزار مزبور را به حركت درآورد تا كارى انجام شود. امّا روح انسانى فاعل بالقصد و الاراده است. يعنى بدون نياز به اعضا و ابزار و حركت و تقلّا، به صِرف اراده و خواست او، كارها انجام مى شود. به تعبير ديگر، انسانى كه به حقيقت خويش بازگشته و به تماميّت خويش دست يافته، مظهر صفت «كُن فَيَكون» حضرت حق است. لذا در حديث قدسى، خداوند مى فرمايد : يَابنَ آدَمَ اَنَا اَقولُ لِلشَّىءِ كُن فَيَكونُ اَطِعنى فيما اَمَرتُكَ اَجعَلكَ تَقولُ لِلشَّىءِ كُن فَيَكونُ: اى فرزند آدم! من به چيزى بگويم باش، ايجاد مى شود. در آنچه به تو امر كردم مرا اطاعت كن تا تو را هم به گونه اى قرار دهم كه به چيزى بگويى باش، ايجاد شود. 
انسانى كه حجاب هاى ظلمانى و نورانى را درنورديده و به تماميّت روح راه يافته، به مقام ولايت دست پيدا كرده است. چنين كسى با مُلك وجود خود بر عالم شهادت مطلقه، يعنى عالم مادّه و طبيعت، با مثال و خيال متّصل خود بر عالم خيال و مثال منفصل، كه برزخ عالم وجود است و با عقل خود بر عالم عقل، كه عالم فرشتگان، اسماء و حقايق ملكوتيّه است، تسلّط دارد و تمامى عوالم، تحت تسخير و اراده ى او قرار دارند. اين همان جايگاه و مقام خليفة اللّهى انسان است و چنين انسانى قائم مقام و جانشين خداوند و مظهر ولايت او بر عالم وجود است.





منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211059اینكه گفته می‌شود انسان خود كفا آفریده شده و هرچه می‌خواهد در درون خودش وجود دارد، یعنی چه؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 66 تا 67

حقیقت انسانی انسان روح الهی یی است که در کالبد او دمیده شده و این روح نزديك ترين مخلوق از نظر مراتب و كمالات وجودى به خداوند، مظهر و مجلاى وجه الله، آينه ى تمام نماى اسماء و صفات الهى و جلوه ى كامل و تامّ پروردگار متعال است. لذا انسان هيچ كمبود و كاستى ندارد. همه ى مقامات، كمالات و عظمت هايى كه خداوند كريم به انسان وعده داده، در درون خود او نقد و موجود است. اميرالمؤمنين(علیه السّلام) مى فرمايند: وَعدُ الكَريمِ نَقدٌ وَ تَعجيلٌ: وعده ى شخص كريم نقد و فورى است.
انسان تنها بايد از حجاب ها عبور كند تا تماميّت خود را بازيابد و به خويشتن خويش بازگردد و موجودىِ خود را ببيند و به آن دست يابد تا بتواند از گنج نهفته در درون خود بهره مند شود.
بيرون از وجود انسان هيچ خبرى نيست. همه چيز در درون خود اوست. آنچه را خواهان است بايد در درون خود جستجو كند. خداوند انسان را خودكفا و غنى آفريده است و به هيچ كس محتاج نيست. چشم اميد به هيچ عارف و پير و مرشدى نبايد داشت تا او چيزى به انسان بدهد.

اى معدن اسرار الهى كه تويى
بيرون ز تو نيست هرچه خود مى جويى
وى آينه ى جمال شاهى كه تويى
از خود بطلب هر آنچه خواهى كه تويى

پيامبر اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) مى فرمايند: اَلنّاسُ مَعادِنٌ كَمَعادِنِ الذَّهَبِ وَ الفِضَّةِ: انسان ها معدن هايى هم چون معدن هاى طلا و نقره اند. در نتيجه، تنها يافتن و بيرون آوردن گنج ها و معادن درون و آشكار ساختن آنها بر عهده ى ماست.

گوهر خود را هويدا كن، كمال اين است و بس
خويش را در خويش پيدا كن، كمال اين است و بس

با رفع حجاب هاى ظلمانى و نورانى از طريق علم و عمل، تزكيه و تهذيب، و طاعت و بندگى، پرده از جمال شاهد مقصود برمى افتد و ديدار و وصال معشوق ازلى و محبوب لم يزلى حاصل مى گردد.





منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com

0211060یقظه و پی بردن به حقیقت انسانی، چه رویّه‌ی جدیدی را در زندگی سبب می شود؟
پاسخ: مهدی طیّب، شراب طهور، ص 67 تا 68

هر انسان انديشمند و خردمندى که به حقیقت وجودی خود که همان روح الهی اوست پی برد و عظمت آن را بشناسد و بداند که این روح با تمامیت خود در کالبد انسان دمیده نشده است، بلکه تنزل مرتبه یافته و به حجاب های نورانی و ظلمانی بسیاری محجوب گشته، و بداند که انسان برای اینکه به حقیقت و تمامیت وجودی خود و به مبدأ خویش پیش از هبوط، رجعت کند، باید از طریق سیر و سلوک این حجاب ها را بدرد، در پرتو توجّه و پى بردن به این حقايق، به اين نتيجه مى رسد كه آفرينش او پوچ و عبث نبوده و در اين دنيا بى هدف و بيهوده رها نشده است. او آفريده نشده است تا فرصت گران بها و بازگشت ناپذير عمر را صرف مطامع و هوس هاى منحطّ حيوانى و نفسانى كند؛ بلكه بايد با برگرفتن توشه ى معرفت، از راه علم و عمل، تزكيه و تهذيب، و طاعت و بندگى، به جايگاه رفيع اصلى خود عزيمت كند و به زندگى جاويد، حيات طيّبه ى انسانى و مقام ولايت، خلافت و قرب و هم جوارى با حضرت احديّت نايل شود.
همچنين با توجّه به اينكه از يك سو صورت باطنى انسان، همان ملكوت عقايد و افكار، روحيّات و اخلاق، و كردار و رفتار اوست و انسان حقيقى كسى است كه صورت ملكوتيش صورت انسانى باشد، نه اينكه تنها بدنى انسان نما داشته باشد؛ و از سوى ديگر، شكل و صورتى كه انسانها در آخرت با آن محشور مى شوند، همان صورت باطنى است كه در دوران حيات دنيوى خود براى خويش ساخته و پرداخته اند؛ براى انسان بودن در همين عالم و انسان محشور شدن در عالم ديگر، بايد با تمام توان به خودسازى و تزكيه و تهذيب پرداخت.






منبع: سایت اهل ولاء   www.ahlevela.com